Poëzie
BOEKEN NR. 6, JUNI 2023
Sofie Verdoodt: Anker Kruis Hart
door Dirk De Geest
De debuutbundel van Sofie Verdoodt, Doodwater (Poëziecentrum 2014), werd algemeen positief onthaald,
maar het bleef wachten tot nu voor een opvolger. Het leven en de poëzie zijn in
die tussenliggende tijd duidelijk niet blijven stilstaan. Anker kruis hart staat in het teken van het afscheid. De
liefdesrelatie is verbroken en daarmee hebben ook alle gezamenlijke verhalen en
dromen van een toekomstig leven definitief afgedaan. In een eerste afdeling
laat die breuk aanzienlijke sporen na. Het lyrische ik tracht te vergeten en
een belangrijke periode achter zich te laten, maar net in die poging komen de
herinneringen, de beelden en de erotische verlangens des te sterker naar boven.
Alle plaatsen waarnaar de ik op reist gaat, roepen dat gemis op via
zintuiglijke indrukken en lichamelijke prikkels. Het is dan ook geen toeval dat
voortdurend beelden opduiken van een kerkhof, een symbolische begrafenis, een
mislukt requiem. De zoektocht voert naar Parijs en het dode Brugge, maar ook
naar New Orleans en de voodoo, om uiteindelijk zelfs de onderwereld in het
spoor van Orpheus te verkennen.
Dat verlies en de vrees voor de dood beheersen ook de
andere gedichten in de bundel. De herinneringen aan de verloren kindertijd
roepen onvermijdelijk een verleden op dat definitief achter het subject ligt,
dat ook in de toekomst nooit meer als zodanig beleefd kan worden. Die prille
herinneringen brengen meteen het wisselspel van de generaties in het vizier.
Pas achteraf, met haar overlijden, wordt het belang van de moederfiguur
duidelijk, op een ogenblik dat die uit het leven verdwijnt. Het leidt tot een
afscheid waarbij het kind noodgedwongen de plaats moet innemen van de ouder op
de ladder van de generaties, en het eigen moederschap brengt dat voorbijgaan
nog intenser op de voorgrond. Plaatsen en objecten roepen herinneringen op,
maar het verleden maakt gaandeweg plaats voor een open blik op de toekomst. In
die zin is dit een bundel van verlies maar onmiskenbaar ook van loutering en
vertrouwen. De laatste gedichten bieden het uitzicht op wat zal komen, maar
tegelijk beklemtonen ze eens te meer de vormende en ook wel beperkende rol die
het verleden daarbij blijft spelen.
Verdoodt is bijzonder knap in
het creëren van atmosfeer en het weergeven van fijnzinnige gevoelens. Haar zin
voor details en beelden vormt duidelijk een meerwaarde. Tegelijk valt op hoe de
dichter zich vaak lijkt te beperken tot de wereld die haar onmiddellijk omringt
en tot de poëtische taal die ze meesterlijk beheerst. In die zin ontbreekt het
deze bundel misschien wat aan durf. Hopelijk duurt het niet opnieuw een aantal
jaren voor Sofie Verdoodt zichzelf en haar lezers verrast met een nieuwe
episode in haar existntiële en literaire odyssee.
Sofie Verdoodt: Anker Kruis Hart, Poëziecentrum, Gent 2023,
42 p. ISBN 9789056553579
deze pagina printen of opslaan