Vertaald proza

BOEKEN NR. 5, NOVEMBER 2015

Marita Van der Vyver: Koud opgediend

door Jooris van Hulle

Koud opgediend, de titel van de nieuwe roman van de in Frankrijk wonende Zuid-Afrikaanse schrijfster Marita Van der Vyver, kan op een directe manier gelinkt worden aan het hoofdpersonage Clara Brand: zij is in haar land een bekende culischrijver, die ervoor zorgt dat de lezers van de tijdschriften waarvoor ze werkt, op tijd en stond geïnformeerd raken over alles wat met de keuken te maken heeft. Menig lezer zal bij het horen of lezen van deze titel meteen de onderliggende gedachte merken: wraak wordt koud opgediend.

In een verhaal dat als een retrograde is opgebouwd (het verhaal opent met de scène die in de tijd direct aansluit bij de slotscène), vertelt Clara Brand in al of niet verstuurde brieven en emailberichten aan haar ex, haar zus, enkele vriendinnen en zelfs aan de schrijfster Marita over haar stukgelopen huwelijk. Haar man is bezweken voor de charmes van Anaïs, een vriendin nota bene van Clara. In elkaar snel opvolgende tekstdelen schetst Van der Vyver het gevecht dat Clara levert om met zichzelf en haar situatie in het reine te komen. Cynisme en wanhoop, schuldgevoelens en onzekerheid als het erop aankomt een nieuwe relatie aan te gaan moeten langzaam plaatsmaken voor een hervonden identiteit, zodat zij aan het slot haar ex recht in de ogen kan kijken , wanneer hij er wegens nieuwe escapades uit is gegooid door Anaïs. Tot hier geen onoverkomelijke obstakels in de roman: het proces waar Clara door moet, is heel herkenbaar, van de problemen met de kinderen – zeker dan haar puberende oudste zoon Nicolas - tot en met de wraakgevoelens, en de manier waarop Clara steun zoekt bij de paar vriendinnen die ze volledig kan vertrouwen.

Het blijft overigens een mooie vondst van de auteur dat zij zichzelf als personage opvoert in de roman en de lezer zo als het ware over haar schouder laat meekijken als het erop aankomt een romanpersonage te scheppen. Ook de lijstjes die Clara opneemt in haar schrijfsels en vaak te maken hebben met gerechten (haar specialisme) of films (haar ex was filmcriticus met een voorliefde voor zwart-witfilms) leggen het raamwerk van de roman bloot. Toch kan ik mij bij dat alles niet van de indruk ontdoen dat Koud opgediend nogal voorspelbaar verloopt. Zo in de zin van ‘eigen schuld dikke bult’: de ex die zijn handen niet kan thuishouden en daarbij betrapt wordt door zijn oudste zoon die het, mooi op het gepaste moment, aan zijn moeder verklapt; of nog: de mails die de man verstuurd heeft aan de oppas en die hij – je kan het als lezer raden – vergeten is te wissen, zodat Anaïs… En dat slechts zijdelings, heel af en toe ook eens wordt verwezen naar criminaliteit en onveiligheid in het huidige Zuid-Afrika, zadelt je op met het gevoel dat Clara in een soort zelfgesponnen cocon leeft. Het had anders gekund, maar toch blijft de overwegende indruk dat Marita Van der Vyver met Koud opgediend een gefundeerde inkijk biedt in de psychologie van haar hoofdpersonage.

Amsterdam : Orlando 2015, 315 p. Vert. van Dis koue kos, skat door Riet de Jong-Goossens. ISBN 9789492086204

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri