Poëzie

Martijn Teerlinck, Erik Jan Harmens (inl.): Ademgebed

door Dirk De Geest

Martijn Teerlinck overleed in 2013 op 26-jarige leeftijd. Deze bundel verschijnt dan ook postuum. Teerlinck was in Nederland geen onbekende, aangezien hij naam maakte als poëzieperformer en muzikant (met The Child of Lov). Tegelijk krijgen lezers nu pas de mogelijkheid om zijn bescheiden oeuvre als een geheel te lezen.
Ademgebed is een bundel met een dubbel gelaat. Aan de ene kant bevat hij nogal wat gedichten die bestemd zijn voor het podium; hier primeert toegankelijkheid, snelheid en dynamiek, het bereiken van publieke effecten. Teerlinck is hier sterk retorisch en breed, met opsommingen en uitweidingen, eerder dan dat hij spaarzaam een pointe voorbereidt. Aan de andere kant zijn er gedichten die veel sterker gericht zijn op het specifieke woord, met veel aandacht voor selectie, ordening van het materiaal en voor de bladschikking. Thematisch zijn beide types poëzie nochtans sterk verwant. Lichamelijkheid speelt daarbij een cruciale rol (niet verwonderlijk voor een dichter die zijn hele leven zwaar ziek was). Het lichaam vormt als het ware een grenszone waaruit het ik nooit kan ontsnappen. Tegelijk is die begrenzing ook een duidelijke meerwaarde, want net door het lichaam wordt het mogelijk om zich te uiten in woord en gebaar. Daarnaast speelt de verbeelding een grote rol; als het ik in bed ligt kan het zich toch in gedachten verplaatsen. Op die manier komt in deze lyriek een breed universum tot stand waarbij elementen uit heterogene culturen en landschappen tot een geheel worden gesmeed.
Tot slot is Ademgebed ook bewust religieus geïnspireerd. De dichter gaat op zoek naar een verdere zingeving, speciaal vanuit zijn eigen kwetsbare positie. Het voortleven en iets betekenen verleent hem iets van een profeet, maar tegelijk gaat het om een ambitie die niet langer meer vanzelfsprekend genoemd kan worden. Net in die spanning tussen een gulzige liefde voor de aardse zintuiglijkheid en het verlangen naar een vorm van ultieme zuivering ligt de meerwaarde van dit interessante debuut en sluitstuk.

Martijn Teerlinck, Erik Jan Harmens (inl.), Ademgebed, Lebowski Amsterdam, 2014, 56 p., € 17,5. ISBN 9789048820672. Distributie: Agora Uitgeverscentrum

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2014

deze pagina printen of opslaan