volw. non-fictie

: Tiecelijn

door Jen de Groeve

Het Reynaertgenootschap Tiecelijn geeft, na twintig literair-historische tijdschriftjaargangen, sinds 2008 een jaarboek uit, waarin ze de sporen van de verhaalstof over Reinaart de vos tot vandaag blijft volgen. Een nichegebeuren? Dat valt te bezien, want de Reinaart-materie blijkt vrijwel onuitputtelijk en de sporen van de vos zijn op onvermoede plaatsen en in verrassend gezelschap te vinden.
Tiecelijn is genoemd naar de raaf uit het middeleeuwse Van den Vos Reynaerde, die in de literatuurgeschiedenis vele eigenschappen en missies werd toegeschreven, van onheilsbode en waarzegger, zwerver en kluizenaar, maar ook die van symbool voor een lang leven, boodschapper en geluksbrenger. Rik van Daele, hoofdredacteur, schrijft in zijn ‘Ten geleide’ over de herhaalde ontmoetingen van deze raaf met de literair-historische vos. Veel van de Reinaart-sporen vragen een stevige interesse in de middeleeuwse vossenfiguur. Zoals het artikel van Filip Reyniers, waarin hij zich bezighoudt met de vraag waarom Reynaert die naam draagt, en of dat misschien terug te voeren is op de historische figuur Reginar uit de negende en tiende eeuw. Reyniers wijdt hierbij ook een stuk aan de problematiek van de historische identificatie en hij wenst de Reynaert-studie een ‘literaire, historische en legendarische component’ toe, zoals de Arthur-studie die kreeg als gevolg van de interesse in de historische figuur die mogelijk tot de verhaalstof over koning Arthur inspireerde.
Volgende artikels in dit eerste deel gaan over het ‘oord van verschrikking’ (Kriekeputte) in de Reynardus Vulpes — een sterk geannoteerd stuk van Mark Nieuwenhuis voor gevorderde liefhebbers —, een aantal hypothesen over de kwestie van de pastoors ‘beursje zonder naad’ en wat nu precies hij er bij inschiet (Walter Verniers), en het voorkomen van de vos in de fabels van La Fontaine (Hans Rijns). De twee volgende stukken staan een eind verder van de oude verhaalstof af: Yvan de Maesschalck becommentarieert ‘in dialoog met de kritische traditie’ diepgaand de plaats van de novelle The Fox in het oeuvre van D.H. Lawrence en
Koen Bauwens bespreekt Stefan Hertmans’ gedicht ‘Goya als hond’ als een kunstfilosofisch statement, waarmee hij ‘op poëtische wijze de grenzen van de kunstkritiek verlegt’.
Verder drie vertaalde fragmenten uit de vroege middeleeuwen door Mark Nieuwenhuis en een bewerking van Stefaan Sercu van het dertiende-eeuwse dierenverhaal Van den Vos Reynaerde.
In het luik iconografie een reeks ex libris van portretkunstenaar Hedwig Pauwels naar de fabels van La Fontaine en een prentenreeks in Oost-Indische inkt van Jean van Riet. Volgen nog twee omvattende recensies, van Reinardus, het jaarboek 2012 van the International Reynard Society en van de bundel Wenteling (2013) van dichter-grafisch kunstenaar (tevens vormgever van de Tiecelijn-jaarboeken) Lies van Gasse. Het jaarboek sluit af met colloquiumverslagen en de Reinaart-kroniek van 2012 en een in memoriam voor de Waaslandse kunstschilder Wim van Remortel (1939-2013).
De bijdragen zijn afwisselend wetenschappelijk en vulgariserend, met het accent op literatuur, muziek en grafische kunst. Het terrein waarop Tiecelijn actief is, mag dan redelijk specifiek zijn, de bijdragen zijn gevarieerd en ook boeiend genoeg voor de leek met interesse. Het jaarboek is opnieuw een erg verzorgde uitgave, klassiek maar aantrekkelijk vormgegeven.

, Tiecelijn, Tiecelijn-Reynaert Sint-Niklaas, 1988-, p., € 0. ISBN 0000000000245

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 1988-

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri