Vertaald proza

Ish Ait Hamou: Hard hart

door Kyra Fastenau

Hard hart is het romandebuut van Ish Ait Hamou, choreograaf en jurylid bij het VTM-programma So You Think You Can Dance. Zo’n carrièremove wekt dikwijls scepsis, maar aangezien het boek vrijwel unaniem lovend ontvangen is, was ik vooral nieuwsgierig. En hoewel Hamou het me niet gemakkelijk maakte, is het hem uiteindelijk toch gelukt. Wat zo’n honderdvijftig pagina’s lang niet meer dan een aardig maar clichématig liefdesverhaal lijkt, eindigt met een plottwist
die inslaat als een mokerslag. Hard hart is niet zomaar een romance, maar een treffend verhaal over de kracht van verliefdheid, die zowel reddend als destructief kan zijn.
De plot lijkt simpel. Na een liefdeloze opvoeding in een Amerikaans provinciestadje vertrekt de jonge Tom MacLeigh naar Boston, waar hij de mooie, slimme Rachella leert kennen. Hij raakt tot over zijn oren verliefd, maar verlegen als hij is, blijft het bij fantaseren. Ondertussen kabbelt het verhaal voort, met de beslommeringen van enkele bijpersonages en Toms onverklaarbare woedeaanvallen en black-outs als belangrijkste gebeurtenissen. Die laatste worden op zo’n terloopse manier gebracht, dat je niet kunt vermoeden dat ze een voorbode zijn voor de verbluffende conclusie. Wanneer Tom en een getraumatiseerde Rachella in de tweede helft van het verhaal dan toch in elkaars armen eindigen, zet Hamou bovendien een zijlijntje uit dat je nog op een verder dwaalspoor brengt. Om dan — bam! — te eindigen met een slot dat niet verklapt moet worden.
Toegegeven, Hard hart moet het vooral hebben van deze plottwist. Stilistisch is Hamou niet de beste schrijver: zijn zinnen zijn wat uitleggerig en hij blinkt niet uit in mooie beeldspraak, eerder in tegeltjeswijsheden als ‘wie niet waagt, niet wint’. Om er vervolgens echter wel de spot mee te drijven: ‘helaas is er geen garantie dat wie wél waagt, niet verliest’. Die spot werkt door in zijn verteltechniek: zijlijnen rond stereotiepe bijfiguren — het meisje van de platenzaak dat er stiekem van droomt om zangeres te worden en hier uiteindelijk glasrijk in slaagt, een oude man die een jarenlange vete met een vriend wil bijleggen en tot zijn spijt ontdekt dat die al overleden is — sturen Tom in de manier waarop hij Rachella benadert, maar hebben niet het beoogde effect.
Aan de manier waarop het verhaal geconstrueerd is, met slechts een handvol personages en locaties, merk je dat de wortels van Hamou in de theaterwereld liggen. Zijn ervaring als choreograaf blijkt uit de gedetailleerde, filmische manier waarop hij zijn scènes neerzet: de kleine Tom die bewonderend toekijkt hoe zijn oudere broer ’s nachts het huis uitglipt en diens leren jas vergelijkt met een superheldenkostuum, of het droombeeld waarin de oudere Tom Rachella versiert en alles op rolletjes loopt — wellicht een knipoog naar de gelijkaardige scène met Joseph Gordon-Levitt uit (500) Days of Summer?
Met die film laat Hard hart zich eigenlijk goed vergelijken: zeemzoete romantiek met een sarcastische twist — en in dit geval geen bitterzoet, maar een keihard einde. Ontiegelijk jammer alleen dat de impact daarvan enigszins wordt afgezwakt door die laatste verzachtende ‘twintig jaar later’-bladzijde.


Ish Ait Hamou, Hard hart, Manteau Antwerpen, 2014, 160 p., € 19,99. ISBN 9789022328965. Vert. van: The dark room door Lies Lavrijsen. Distributie: WPG Uitgevers

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2014

deze pagina printen of opslaan