Nederlands proza

Josse De Pauw: Nog

door Erik de Smedt

Af en toe lees je een boek dat, zo goed als onvoorspelbaar, uit het kader van je verwachtingspatroon valt. Het lijkt geschreven door iemand die zich niet bekommert om wat literair 'bon ton' is en zijn eigen weg gaat. Vrij van literaire dwang en zelfcensuur, schrijft acteur-regisseur Josse De Pauw zijn weerbarstige stukken: stukjes die als ze minder grimmig waren 'cursiefjes' hadden geheten, monologen en dialogen die naar het hart grijpen. IJzersterke vervolgverhaaltjes over ontmoetingen met Boken, de vrije zwerver die hij had willen zijn, observaties in huis en tuin met de ontwapenende inbreng van dochter Hana. Een prozaschetsje over een meisje met een rode moedervlek, negen regels om meteen te bloemlezen. Een ontmaskerende satire, vermomd in een loftirade, over "mannen die het allemaal zélf hebben gedaan", zelfspot over de eigen 'zaagdagen'. Voorzichtige ontdekkingen in de steden Brugge, Brussel, Wenen, New York, een verkenning van la maison Lemoine (Rem Koolhaas) in Bordeaux en de zentuin van Ryoanji. Soms gaat het over grote gebeurtenissen: geboorte, dood -- in de vorm van herinneringen of van een verhaal ('Gas', over zelfdoding). Dat lijkt te hoog gegrepen, wordt drakerig. Het toneelwerk echter is hard en scherp: de monoloog van een varken, geïnspireerd door Rops, 'Wortel van Glas' waarbij je vergeet dat schrijven op papier gebeurt, 'De Theedrinkster/Alleenspraak' waarin het doordraven lyrisch wordt: "Maar als ze komen kijken hoe anders ik wel ben, dan geef ik wat ze vragen. Ik ben een droom. Een droom met een glimlach. Die hebben ze nooit als ze slapen. Die willen ze als ze wakker zijn". Ook opgenomen is het schrijnende 'Übung', de tekst die kinderen live-on-stage en lip-synchroon inspreken bij een film waarin volwassenen figureren. Dat Josse De Pauw een rasschrijver is, bewijzen ook de no-nonsense literaire vertalingen die tussen de stukjes staan: W.B. Yeats, W.H. Auden en van J.W. Goethe het als onvertaalbaar beschouwde 'Over alle bergtoppen...'. De rijke armoede van dit vervolg op Werk (2000) werd geïllustreerd met zwartwitfotootjes: schamel, maar hoe sprekend.

Josse De Pauw, Nog, Houtekiet Antwerpen, 2004, 195 p., ill. € 16,5. ISBN 9052407800

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2004

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri