Vertaald proza

Nicholas Murray: Aldous Huxley

door Kris van Zeghbroeck

Nichoals Murray heeft al goed ontvangen biografieën over Bruce Chatwin, Matthew Arnold en Andrew Marvell op zijn naam staan. Recent publiceerde hij Aldous Huxley: an English intellectual, de eerste Huxley-biografie sinds de tweedelige uitgave van Sybille Bedford (1973-'74). Bedfords interessante observaties -- ze was een vriendin van de Huxleys -- waren sterk subjectief gekleurd. Murray is afstandelijker en kan gebruik maken van een groter aantal ongepubliceerde bronnen. Dat neemt niet weg dat deze nieuwe biografie relatief weinig nieuwe dingen aan het licht brengt. De grootste vondst is een geheime liefdesrelatie tussen Huxley, zijn Belgische vrouw Maria en Mary Hutchinson. Maar tussen de lijnen in vinden we bij Bedford al suggesties van een lesbische relatie. Murray bespeelt de intellectuele snaar: de door (tijdelijk volledige) blindheid getroffen jongen die een wetenschappelijke carrière moet laten varen en zich op de Engelse literatuur gooit. Een blindheid die meteen de figuurlijke vraag oproept of Huxley de ziener is waarvoor hij versleten wordt. Nu is zijn goeroe-status en immense populariteit immers nog moeilijk voor te stellen. Bovendien scoren zijn romans literair minder sterk dan die van tijdgenoten als bv. Evelyn Waugh. Daarom trachtte Huxley zich in de eerste plaats als essayist te profileren. Zijn interesse voor mystiek en religie maken van hem een van de iconen van de 20ste eeuw. Vooral zijn vrijgevochten manier van denken over o.m. sociale en politieke ontwikkelingen maken hem in Murray's ogen "an English intellectual". Een stereotiepe rol waarin Huxley zich in Californië naar hartelust kon uitleven. Murray heeft een belangwekkende biografie geschreven die, zonder Bedford te overtreffen, Huxley's leven in een modern perspectief plaatst.

Nicholas Murray, Aldous Huxley, Little, Brown and Company London, 2002, 49616 p., € 33,71. ISBN 0316854921

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2002

deze pagina printen of opslaan