Vertaald proza

Alexander McCall Smith: Morality for beautiful girls

door Kris van Zeghbroeck

Via een hype in de Verenigde Staten kreeg de humoristische detectiveserie 'The No.1 Ladies' Detective Agency' ('Het Beste Dames Detectivebureau') van de Schot Alexander McCall Smith (geb. 1948) ook vaste voet aan de grond in de rest van Groot-Brittannië. Intussen zijn er in het Engels al vijf afleveringen verschenen (The No. 1 Ladies' Detective Agency, Tears of the giraffe, Morality for beautiful girls, The Kalahari typing school for men, The full cupboard of life) waarin de volronde Mma Precious Ramotswe zich na de verkoop van haar erfenis (zo'n 180 stuks vee) ontpopt tot de eerste vrouwelijke detective van Botswana (of all places). Deze Afrikaanse Miss Marple houdt zich niet bezig met het oplossen van moorden of bruut geweld: "We are not here to solve crimes [...] We help people with the problems in their lives". Centraal staan dan ook de gewone mensen uit de Botswaanse hoofdstad Gaborone die haar komen raadplegen over o.m. vermiste personen, weerspannige kinderen, diefstal en bedrog. In de beste Afrikaanse traditie kabbelen de verhalen rustig voort, gelardeerd met kleine dagelijkse gebeurtenissen als het drinken van thee en roddelen. De intelligente autodidact Mma Ramotswe krijgt met rustige observatie, intuïtie en gezond verstand meer gedaan dan wat een westers boek als 'The principles of private detection' haar kan bijbrengen.

Smith is een professor Medisch Recht die opgroeide in Zimbabwe en mee aan de wieg stond van de faculteit Rechten van de universiteit van Botswana. Hij kreeg het idee voor de reeks toen hij een vrouw in een rode jurk onvermoeibaar achter een kip zag jagen, die ze uiteindelijk ving en de nek omwrong. Over zo'n ondernemende vrouw wou hij schrijven. Botswana -- een economisch, sociaal en politiek vrij stabiel land -- wordt positief geportretteerd door Smith, met weinig verwijzingen naar het ontzettend hoge aantal AIDS- en HIV-gevallen. Dat maakt dat de boeken, geschreven door een buitenstaander, ook in Botswana zelf goed ontvangen worden. In het Nederlands zijn tot nu toe enkel de eerste twee delen verkrijgbaar.

Tranen van de giraffe is het vervolg op De erfenis van vader Ramotswe en het tweede deel van 'Het Beste Dames Detectievebureau' met Precious Ramotswe, Botswana's Miss Marple, in de hoofdrol. Als hoofd van het detectivebureau dat uitsluitend uit dames bestaat, trekt Ramotswe op onderzoek uit naar een Amerikaanse jongeman die vele jaren geleden is verdwenen in de Afrikaanse vlakten. Ramotswe aanvaardt de opdracht met plezier, want op het thuisfront dreigen er problemen met de dienstmeid van haar verloofde Mr. J.L.B. Matekoni, eigenaar van Tlokweng Road Speedy Motors, een garagebedrijf. In de loop van haar onderzoek, waarbij zij meer dan eens zowel het noorden als haar geduld dreigt kwijt te raken, wordt haar talentrijke secretaresse -- afgestudeerde van de Botswana secretariaatsschool met maar liefst 97 % -- bevorderd tot volwaardige assistente.

Net zoals in het voorgaande deel vergast Alexander McCall Smith ons op een bontgekleurd allegaartje aan personages, waarmee de lezer evenwel na enige tijd zo vertrouwd wordt als met de groenteboer om de hoek. De onderliggende Afrikaanse levenshouding en -filosofie, die aanzet tot relativering en die uit materiële noodzaak dicteert dat je moet roeien met de riemen die je hebt, tillen het verhaal uit boven de modale detectiveroman. Humor en ironie in de dialogen bepalen het ritme en de wendingen zijn zo onvoorspelbaar als de modus operandi van Precious Ramotswe.

Alexander McCall Smith, Morality for beautiful girls, Abacus London, 2005, 246 p., € 13,35. ISBN 0349117004

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2005

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri