Vertaald proza

Jan Morris: A writer's world

door Kris van Zeghbroeck

Ter gelegenheid van de 25e verjaardag van de Thomas Cook Travel Book Award werd buiten de normale competitie om de auteur Jan Morris (geb. 1926) bekroond voor haar opmerkelijke bijdrage aan het reisverhalengenre. In haar zeer uitgebreide en vernieuwende oeuvre verweeft ze lokale geschiedenis met (literaire en persoonlijke) anekdotes en geografische beschrijvingen. Op haar best weet ze zo de lokale bevolking en het landschap tot een organisch geheel te versmelten. Morris' visie op literatuur is allesomvattend, de traditionele genre-grenzen overschrijdend. Dat maakt dat ze altijd het label 'reisverhalen-auteur' verworpen heeft. In haar persoonlijke leven verlegde ze ook grenzen: na zo'n 45 jaar als een man door het leven te gaan (als James Morris, de succesvolle buitenlandse reporter, had ze vrouw en vijf kinderen) liet ze zich in 1972 opereren. Haar opus magnum, een trilogie over het Britse rijk (Pax Britannica, Heaven's command, Farewell the trumpets (1968-1978)) werd nog integraal onder de naam James uitgegeven. Vorig jaar verscheen een collectie van Jan Morris' journalistieke reisreportages onder de titel A writer's world, travels 1950-2000. Samen geven ze een wereldbeeld van de tweede helft van de 20e eeuw, waarbij doorheen de jaren het accent steeds naar een ander werelddeel verschuift. Maar dit boek geeft ook een beeld van de persoonlijke evolutie van Jan Morris. Deze wereldreis is dan ook een reis in de tijd van jonge reporter tot bejaarde vrouw. In die zin kan je moeilijk een betere inleiding op het oeuvre van Morris bedenken.

Jan Morris, A writer's world, Faber and Faber London, 2004, 457 p., € 12,15. ISBN 0571215254

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2004

deze pagina printen of opslaan