Vertaald proza

Mark Z. Danielewski, Peter Van Sambeek (ill.): Het vijftig jaars zwaard

door Kris van Zeghbroeck

In 2000 debuteerde de Amerikaanse auteur Mark Z. Danielewski (geb. 1966) met Het kaartenhuis, een turf van een postmoderne thriller waarin hij zowat elke literaire conventie onderuit haalt: "een fenomenaal debuut van adembenemende intelligentie" (Brett Easton Ellis). De walvissteen brieven (2000), een aantal verder uitgewerkt onderdelen van zijn debuut, en de eind vorig jaar verschenen novelle The fifty year sword (vert. Het vijftig jaars zwaard) beschouwt de auteur als tussendoortjes in afwachting van zijn tweede ambitieuze roman. Die zou in de loop van dit jaar verschijnen en kreeg als werktitel 'That' mee, wat in de pers de nodige woordspelingen opleverde. Na zes jaar werk zijn de verwachtingen hooggespannen.

Het vijftig jaars zwaard speelt zich af op een ranch in Oost-Texas, tijdens een bitterkoude Halloweenavond. De naaister Chintana luistert met vijf weeskinderen naar een in schaduw gehulde Verhalen Verteller. Het wordt een verhaal van een allesvernietigende wraak die gepaard gaat met de zoektocht naar een zwaard; een vlijmscherp wapen dat pas na vijftig jaar in actie treedt. Chintana, die net van haar man gescheiden is, merkt in het publiek Belinda Snaai op, met wie haar man er vandoor ging. Net zoals de lezers een tekst aangeboden krijgen in de vorm van een zwaard (waarvan de inleiding het handvest is), groeit bij de toehoorders het besef dat het zwaard voor het grijpen ligt in een lange zwarte kist vlak voor hun neus. Bloedige wraak lijkt in het verschiet.

Het verhaal wordt gebracht in vijf stemmen die elk hun eigen kleur van aanhalingstekens meekregen. Maar algauw raakt de lezer het spoor bijster, zodat hij zich in de werveling van de tekst moet laten meesleuren. Het werd een poëtische novelle, die haast als een hoorspel zou kunnen opgevoerd worden om de verschillende stemmen beter met elkaar te laten contrasteren. Een verhaal van uitgestelde wraak, van scheiden en weer aan elkaar zetten, wat gepersonifieerd wordt in de figuur van Chintana, de naaister. Of deze novelle geschikt is als voorleesboek voor jonge kinderen, zoals de flaptekts suggereert, valt echter te betwijfelen. Verlucht met bijna monochrome pointillistische illustraties van Peter van Sambeek.

Mark Z. Danielewski, Peter Van Sambeek (ill.), Het vijftig jaars zwaard, De Bezige Bij Amsterdam, 2005, 99 p., ill. € 24,9. ISBN 9023418565. Vert. van: The fifty year sword door Van Santen, Karina / Vosmaer, Martine

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2005

deze pagina printen of opslaan