Nederlands proza

BOEKEN NR. 6, APRIL 2016

Thomas Verbogt: Als de winter voorbij is

door Tom Rummens

Het zijn vaak de kleine gebeurtenissen die er achteraf bekeken echt toe doen in een mensenleven. Onverhoedse dingen die vaak al voorbij zijn nog voor je ze goed en wel hebt opgemerkt, maar die achteraf bekeken een draai aan je levenspad hebben gegeven waardoor je definitief een andere kant uitloopt. Het is geen nieuw gegeven, we weten het allemaal. Maar weinigen zijn in staat om, zoals Thomas Verbogt, deze wetmatigheid de stem te geven die volkomen bij haar past. In Als de winter voorbij is laat Verbogt die stem weerklinken. Ze klinkt zacht een weemoedig, en toch dwingt ze je om de onomkeerbaarheid van elke levensloop onder ogen te zien.
 
Niet alleen de schrijver, maar ook zijn hoofdpersonage heet Thomas. Beiden zijn ze vooraan in de zestig en beiden zijn ze geboren in Nijmegen. Thomas staat op een kruispunt in het leven: oud genoeg om ervaren te zijn en jong genoeg om nog plannen te maken. Het kruispunt is een denkplek, en dat is ook wat Thomas volop doet. Terugblikken, twijfelen, mijmeren. Over wat is geweest en wat had kunnen zijn, over waar hij schuld aan had en waaraan niet. Over of die schuld dan is ingelost, en of hij dus door kan met zijn leven, een volgende fase in, weer helemaal witgewassen, al zal dat laatste altijd een illusie blijven.
 
In Als de winter voorbij is heeft Verbogt een mechanisme in woorden gevat waarmee we allemaal vroeg of laat worstelen. Hoe we omgaan met onszelf en wat we hebben gedaan of gelaten, en hoe we daarmee verder gaan: het is voor elk mens een cruciaal hoofdstuk in het handboek van hoe je met jezelf omgaat. En daarbij is tijdsbeleving een glibberig ding, dat weet ook Verbogt. Wanneer zijn personage zich een woedeaanval voor de geest wil halen die nog maar net achter de rug is, vraagt hij zich vertwijfeld af waarom dat plots niet meer lukt. 
 
‘Kan het zijn dat die ineens op is? Dat ieder spoor ervan is verdwenen. Dat iets verdwijnt zoals je ook plotseling een inzicht kunt krijgen zonder dat je weet waar het vandaan komt. Zoals regen ineens ophoudt. Zoals mensen ineens uit je leven verdwijnen. Zoals je ineens een idee krijgt. Of zoals je ineens weet dat je ergens weg moet.’
 
Nee, met Als de winter voorbij is heeft Thomas Verbogt ook nu weer geen thriller geschreven. Een spannend verhaal ontbreekt en zelfs een plot is moeilijk te ontwaren. Maar het literair raffinement, de prachtige weemoed, en de hoogst subtiele humor waarmee Verbogt het ouder worden hier in woorden heeft gevat, bieden meer dan genoeg om Als de winter voorbij is een plekje te geven op de plank met boeken om te koesteren. Al is het voor later, voor als de winter voorbij is.

Amsterdam : Nieuw Amsterdam 2016, 224 p. ISBN 9789046821077  

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri