Nederlands proza

BOEKEN NR. 8, JULI 2016

Arnon Grunberg: Moedervlekken

door Tom Rummens

Moedervlekken was aangekondigd als Arnon Grunbergs roman over een intense, al te intense relatie tussen moeder en zoon, en alleen daarom al bijzonder. Want de band tussen Grunberg en zijn eigen moeder is op zijn zachtst gezegd een fascinerend gegeven. Er waart dus een autobiografisch spook van formaat door deze roman, maar gelukkig is er meer.
 
Otto Kadoke, bijvoorbeeld, een personage dat plaats mag nemen in het rijtje onvergetelijke personages die Grunberg heeft geschapen. Kadoke is psychiater, gespecialiseerd in zelfmoordpreventie, veertig jaar oud, kinderloos en nooit geslaagd in de liefde, al doen de vele escapades met psychiaters-in-opleiding die hij achter zich heeft, vermoeden dat hij niet onknap, noch sociaal onvaardig is. Kadoke woont noodgedwongen bij zijn hulpbehoevende moeder in, gevolg van het feit dat hij zich op een zeldzaam moment van verlies aan zelfbeheersing heeft vergrepen aan Rose, de Nepalese thuisverpleegster, die vervolgens het hazenpad koos en haar man op Kadoke afstuurde om hem een lesje te leren. Een vertimmerd gezicht was het gevolg. Kadoke wordt door zijn moeder op gevechtssport gestuurd om zoiets in de toekomst te vermijden, wat eerder een vernedering is dan de gewenste stap vooruit.
 
Samen met Dekha, de zoveelste arts in opleiding die Kadokes pad kruist, draait hij dienst, vaak nachtdienst, en probeert hij mensen van zelfmoord te behoeden. Het is een missie, eerder dan een job: Kadoke gaat ervoor, ondanks de procedures, de uitzichtloze bureaucratie, de aanvaringen met collega's en hun ongewenste opinies. Zo ontmoet hij ook Michette, een jonge vrouw, mooi, mysterieus en hopeloos op de dool. Ze lijkt uitbehandeld, maar al heel snel wordt duidelijk dat Michette Kadoke niet zal loslaten, en omgekeerd al evenmin. Michette jaagt op Kadoke als een zoveelste prooi - ze houdt een boekje bij waarin haar mannelijke veroveringen als trofeeën opgelijst worden, en Kadoke is de volgende. Maar de psychiater heeft een ander plan, hij overschrijdt elke grens en neemt haar in huis, niet als minnares maar als verzorgster voor zijn moeder. Alternatieve therapie, noemt hij het, en een win-win situatie in het kwadraat: Michette is niet langer alleen, Kadokes moeder kan weer onder de douche en Kadoke is van het gezeur af.
 
En zo heeft Grunberg zijn pionnen gezet in een spinnenweb van psychologische intriges. Kadoke en zijn drie vrouwen: de vrekkige, bemoeizieke maar hulpbehoevende moeder, de jonge collega, ongemakkelijk opkijkend naar hem en al zijn ervaring, en de patiënte die hem eindeloos rond haar vinger windt en die pas zal rusten als Kadoke in haar bed belandt. Houdt hij stand? Is hij sterk genoeg om te weerstaan aan al die vrouwen en hun talloze motieven en verleidingspogingen?

Met Moedervlekken heeft Grunberg een grand cru toegevoegd aan zijn sowieso al imposante oeuvre. Met veel flair en branie zet hij zijn onvergetelijke personages neer, en vooral Kadoke zelf zal zich in veler lezers harten nestelen. Wat een rare vlegel, denk je, als je hem ziet stoeien met de mogelijkheden en onmogelijkheden van zijn dagdagelijkse bestaan, maar even later besef je: dit boek is een spiegelpaleis, ik had net zo goed zelf Kadoke kunnen zijn. Het is en blijft de verdienste van Grunberg, ook nu weer: hij voert de meest eigenwijze outcasts ten tonele, maar eigenlijk heeft hij het over ons allemaal.
 
Amsterdam : Lebowski 2016, 399 p. ISBN 9789048819133

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri