Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 13, DECEMBER 2016

Carson Ellis: Kek iz tak?

door Henk Van Viegen

4+ - ‘Beleef het avontuur van de seizoenen….’ roept de achterflap tegen de volwassen (mee)lezer. Een uitstekende samenvatting van het boek is dat, dat zullen (mee/voor)lezers én kinderen zeker ontdekken.   
‘Kek iz tak’ is babbel-fantasie-insects, de auteur gebruikt voor het Engels de aanduiding ‘gibberish’ (brabbeltaal). Moeilijk te volgen is het meestal niet, zeker niet als er hardop gelezen wordt. ‘Wat is dat?’ zeggen twee vliegen waarschijnlijk tegen elkaar als er iets groens ontspruit. Het Engels geeft geen uitsluitsel hier: voor ‘Kek’ staat daar ‘Du’, en ‘tak’ is daar ook ‘Tak’. Imme Dros, de vertaalster, doet het zo’n beetje als in het Engels, waar bijvoorbeeld ‘nazoot’ (‘knowsnot’) het Nederlandse ‘Weekd nietoor’ oplevert. Het Engelse brabbeltaaltje gaat wellicht een tikje minder op herkenning.
 
Het is kennelijk lente, de insecten houden het groene ding voorlopig even op een plant. Als die vrij hoog wordt, zoeken ze een trabladdurr, en dan blijkt de linkerpagina, waarop we al geruime tijd het eind van een omgevallen boomstam hebben gezien, nog meer mee te gaan doen. Er staat een tak schuin omhoog, aan de punt heeft een rups een paar pagina’s terug ‘doei’ geroepen en is in zijn cocon gekropen. Er is ook nog een klein takje dat een neus lijkt te hebben (later gaat er een oog open!). In de boomstam woont een pissebeddenechtpaar, het mannetje ziet er met z’n brilletje en z’n boek geleerd uit, in elk geval heeft deze Ikke een ladder. Trouwens ook een luie stoel van waaruit hij het gewemel bekijkt. Overdag spelen de insecten in hun groeisel, een egd ksteel, later woordspeelserig repelksteel genoemd. ’s Nachts speelt vlinder zijn aubade tegen de maan, want de pop is nog geen vlinder. Met het verstrijken van de tijd blijkt het paradijsje onderhevig aan de gang van de natuur. Er doemt een grote spin op, een enorme, enge vogelvleugel beneemt je je uitzicht maar de vogel doet vooral iets wat fijn uitpakt. De zomer zorgt voor een uitbundige bloei, met als hoogtepunt een bijzonder mooie, oranjerode bloem, die uiteraard even uitbundig verdort. Wel gaat op een gegeven moment de cocon open. Het wordt winter en weer lente. De schutbladen zijn fris groen.
 
Er zijn verschillende redenen om dit prentenboek een klein meesterwerkje te vinden. De overgang van het ene seizoen naar het volgende wordt geraffineerd voorbereid, bijvoorbeeld door het gedrag van sommige dieren. Kijk hoe Ikki zijn vrouw Oekki precies op tijd naar buiten roept om met de andere dieren de climax van de bloeiende bloem te aanschouwen. Ik zie er wel een Palet of een Vlag & Wimpel van komen. Het gaat om één doorlopend verhaal, maar zowel op de linker- als op de rechterpagina kun je een eigen, fijn gedetailleerde verhaallijn vinden, die twee grijpen dan fraai in elkaar. Er is werkelijk een heleboel te zien, dat zie je het best als je je op een bepaalde plek van de pagina concentreert, bijvoorbeeld steeds links onderin. Kind en voorlezer kunnen bij elke nieuwe sessie niet alleen een hoop plezier beleven aan het ontdekken van allerlei (nieuwe) beeldelementen maar waarschijnlijk ook aan het geinige taaltje. Het kan natuurlijk dat er lezers zijn die dat vooral mislukt vinden: te weinig brabbel, te veel lijkend op de ‘normale’ taal. Mogelijk heeft een ouder of iemand uit het onderwijs een didactisch bezwaar.
 
Carson Elllis, zelfstandig artiest, is onder andere coverontwerpster van popcd’s. Op kinderboekengebied zou je haar kunnen kennen van de fijnzinnige illustraties in zwartwit van de fantasyreeks Wildwoud, met tekst van haar man Colin Eloy. In november verschijnt het eerste door haar gemaakte (tekst en illustraties) prentenboek Home (2015) in vertaling, onder de titel Thuis. Er staan allerlei ‘thuizen’ en huizen in, van overal. De structuur is wat losser dan Kek iz tak?, de tekeningen zijn eveneens prachtig en er is volop humor.
 
Amsterdam : Leopold 2016, [40] p. Vert. van Du Iz Tak? door Imme Dros. ISBN 9789025870522 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri