Poëzie

BOEKEN NR. 14, DECEMBER 2016

Jozef Deleu (red.): Het liegend konijn (2016, nr. 2)

door Dirk De Geest

Halfweg het jaar is het opnieuw poëzietijd. Dan kijken alle poëzieliefhebbers uit naar de publicatie van Het liegend konijn, het halfjaarlijks tijdschrift in boekvorm van Jozef Deleu. Ook dit jongste nummer bulkt weer van de interessante en bovenal literair hoogstaande gedichten. Het is een raadsel hoe Deleu er telkens in slaagt om enkele dozijn dichters (in dit geval meer dan 30!) voor zijn blad te winnen. Of liever, het is geen raadsel: Het liegend konijn is er in zijn bestaan immers dermate in geslaagd om literair prestige te verzamelen dat ook de meeste gevestigde dichters het een eer vinden om hun werk naast dat van jonge debutanten te zien staan.
 
De samensteller kijkt niet naar leeftijd, literaire anciënniteit, geslacht, afkomst of wat dan ook. Hij gaat er prat op dat hij enkel let op ‘kwaliteit’ in een zo open mogelijke betekenis van dat heikele woord. Dat resulteert alleszins in een uitermate boeiende caleidoscoop van thema’s en stijlen. Persoonlijk reken ik deze aflevering zelfs tot de hoogtepunten van het tijdschrift. Een aantal oudere dichters is hier present met uitmuntend werk. Namen noemen is een hachelijke onderneming (er worden telkens nog meer namen vergeten), maar om de diversiteit te demonstreren vermeld ik enkel: Roland Jooris met zijn abstracte, haast conceptuele gedichten; Anton Korteweg met zijn meesterlijke, droge ironie; Anna Enquist met indringende, haast surreële gedichten over tuinen en bloemen; Marleen de Crée met een reeks verzen over het mooi-tragische werk van Berlinde de Bruyckere… Zij representeren de ‘oudere’ generatie, die onverminderd productief blijft en hier werk presenteert van een hoogstaand niveau.
 
Ook de tussengeneratie is, naar gewoonte, present. Auteurs als Pieter Boskma, Jan Baeke, Paul Demets, Jacob Groot en Jan Lauwereyns en Peter Theunynck laten zien waar ze momenteel mee bezig zijn. Het valt op hoe hun werk groeit in intensiteit maar ook in ‘breedte’. De hier opgenomen gedichten verraden vaak een toegenomen fascinatie met wat in de wereld omgaat: de opwarming van de aarde, de migrantenproblematiek, de economische en democratische crisis… Die actuele dimensie noopt de dichter tot een zekere stellingname. Voor de een betekent dat het schrijven van open gedichten, waarin bijvoorbeeld de totalitaire retoriek wordt ontmanteld of bekritiseerd, voor de ander het vruchteloze inkrimpen van de buitenwereld. Typerend daarbij is ook de inbreng van de geschiedenis als een cruciale factor om het heden te begrijpen.
 
Die actuele kijk op de mens en zijn wereld is uiteraard ook bij uitstek terug te vinden in de jongere generaties. Hier is het antwoord bijzonder dubbelzinnig. Sommige dichters plooien zich terug op een vorm van ‘huiselijkheid’, zij het dat dit ideaal met de nodige ironie wordt geportretteerd. De ‘ouderwetse’ verkenning van de binnenwereld is daardoor terug, wat ook resulteert in een vrij klassieke opbouw van het gedicht. Liefde en eenzaamheid blijven een onuitputtelijke bron van inspiratie. Dat vooral de zogenaamde ‘podiumdichters’ kiezen voor een bevattelijke taal, met allerlei onverwachte twists en pointes, hoeft niet te verbazen.
 
Andere dichters opteren voor een veel extraverter dichterschap. De dichter zoekt zich – weliswaar soms tegen beter weten in – een maatschappelijke plaats. In deze aflevering leidt dit hoofdzakelijk tot een soort van filosofische bezinning, eerder dan de uitdrukking van politieke standpunten. Heel wat debutanten kiezen voor een verdroomde, soms surreële weergave van de werkelijkheid om die problematische identiteit nader gestalte te geven.
Het liegend konijn is door dat alles niet enkel een monument, maar vooral een receptenboek om lezers aan het denken en het dromen te zetten. Met minder dan dat zou de samensteller overigens geen genoegen nemen.
 
Antwerpen : Polis 2016 nr. 2. 226 p. ISBN 9789463101882 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri