Peuters en kleuters

Paul Verrept: Ik mis je

door Jen de Groeve

3+ - Uitgeverij EPO heeft een nieuwe imprint voor kinder- en jeugdliteratuur: Larrios. De eerste uitgaven onder dit label zijn een aangename verrassing: drie heruitgaven uit het vroege werk van Paul Verrept. Ik mis je (1998), God (1999) en De kleine soldaat (2002) zijn filosofisch getinte prentenboeken voor kleuters vanaf een jaar of vijf over wat het betekent 'iemand te missen', over het abstracte begrip 'God' en over de oorlog. Ze vertellen alle drie vanuit het oogpunt van dezelfde kleine ik. Een kleuter met zijn knuffel, drie keer precies hetzelfde kereltje, dat in de eerste plaats kinderlijke verwondering in zich draagt. Het kind is tamelijk rudimentair geschilderd, een ovaal als gezichtje met twee puntjes voor de ogen maken grotendeels de expressie uit. Voor wie hierbij het huidige, minimalistische werk van Verrept in gedachten heeft, zijn deze kleine boekjes echter opvallend kleurrijk en schilderachtig. Elke plaat is een schilderijtje, met sterke kleuren en gevulde decors. Maar het zoeken naar de essentie in een beeld en de spaarzaamheid in de taal waren ook toen al tekenend voor Verrept.
 
Ik mis je
 gaat over een jongetje en zijn vriendinnetje Anja. Later zouden ze samen in hetzelfde huis gaan wonen. Dat was althans de idee, maar Anja verhuist en de jongen voelt zich 'raar'. 'Ik denk dat je Anja mist', zegt zijn moeder, wat aanleiding geeft tot enige reflectie van de jongen over de betekenis van dat woord. Zijn opa heeft daar ook een en ander over te zeggen, want hij mist oma, die dood is. Iemand missen die weg is, is toch anders dan iemand missen die dood is, maar beide personen, hoewel ze er niet zijn, kunnen je toch gezelschap houden.
 
Het is een erg intimistisch en ook troostrijk boekje. Het maakt een abstract begrip bevattelijk; een 'raar' gevoel krijgt een concrete naam en wordt aan het leven getoetst. Dat maakt het hanteerbaar. Net zoals het begrip 'God' in het gelijknamige boekje. Daarin krijgt de jongen van zijn opa een verrekijker. Met zulk gesofisticeerd materiaal zal hij eens proberen of hij ook God te zien krijgt. Hij gaat op een stoel staan, tuurt over de velden en krijgt twee lange oren in het vizier. De conclusie is tegelijk hilarisch en onwrikbaar in de kinderlijke overtuiging: 'God is een konijn'. En verder doet de verbeeldingskracht het: God heeft een vrouw en drie kinderen, ze eten elke dag worteltjes en 's avonds tovert God zijn familie en zichzelf in slaap. Verder gaat het er toe zoals in elk gezin. De jongen hoopt dat God hem op een dag komt halen, dan kan hij met Gods kinderen spelen. De doorgedreven kinderlogica gevoed door het dagelijkse doen en laten, en toegepast op de bovenmenselijke God levert een bijzonder charmant verhaaltje op. God maakt bijvoorbeeld gebruik van zijn goddelijke krachten om zichzelf en zijn gezin in slaap te toveren, maar gelukkig is er ook nog zoiets als een wekker.
 
God
 maakte, toen het ruim tien jaar geleden verscheen, wel wat commentaren los over de manier waarop Verrept met zijn onderwerp omgaat. Ook het derde boekje in de reeks, De kleine soldaat werd in die tijd controversieel bevonden: 'Op een dag was het oorlog. Sommige mensen begrepen waarom. We vertrokken met velen. Om te vechten.' Zo opent dit verhaal, dat in kleine, registrerende zinnetjes heel veel zinloosheid laat zien. Opmerkelijk is de manier waarop Verrept met de prenten een perspectief toevoegt: op de eerste twee prenten zie je het kind met zijn knuffel dat oorlogje speelt met een miniatuurtankje. Vanaf de derde prent is het kind een soldaatje in een echte oorlog, de knuffel is mee. Door in de prenten een verhaal te vertellen dat vertrekt vanuit een spelsituatie en dat eindigt in de echte wereld, worden onschuld en kinderwereld verbonden met excessief, gestructureerd geweld, wat de ethische vraagstelling rond oorlog intensifieert. Zonder woorden, zonder expliciete, verklarende beelden. Erg sterk!
 
De kleine soldaat
 zal door de uitgeverij op de dag van de wapenstilstand (11 november) en op 8 mei (het einde van de Tweede Wereldoorlog) speciaal onder de aandacht gebracht worden; hetzelfde doet men met Ik mis je op Allerheiligen en Allerzielen. Dit hangt samen met het concept van de Larrios-imprint. Dat is overgenomen van de Franse markt: kinderboeken die niet meer beschikbaar zijn, worden er opnieuw uitgegeven in een kleiner formaat en in paperback, wat maakt dat ze aan een erg democratische prijs verkocht kunnen worden. In de Franse boekhandel worden deze boekjes in een apart rek aangeboden en gaan ze erg gezwind van de hand.
 
Larrios wil echter niet enkel heruitgaven in het fonds opnemen, zij zien ook een bijkomend voordeel in een goedkope uitgave in softcover: de praktische bruikbaarheid van de boeken. Want, corresponderend met de EPO-filosofie, ligt de focus van de Larrios-uitgaven ook op filosofische en maatschappelijke vraagstukken. Men denkt er ook mee te kunnen aansluiten bij het onderwijs, zij het dat men geen expliciet pedagogisch doel voor ogen heeft. De vragen die Verrept in de drie bovenstaande prentenboeken oproept, zijn wat dat betreft in elk geval een prachtige uitdaging. Dit is een imprint die beloften inhoudt op een kinderboekenmarkt waar inhoud en kwaliteit nog maar zelden de eerste bekommernis van de uitgevers lijken te zijn.

Paul Verrept heeft niet alleen de spits afgebeten, hij is ook lid van de Larrios-redactie en blijft het fonds verder mee sturen. Voorjaar 2011 verschijnt Het paard, een boek voor zeven- à achtjarigen met een tekst van Elvis Peeters en illustraties van Verrept. De heruitgave van Verrepts SlaapMarc en Sjimpansee, waarvoor hij drie gedichten van Paul Van Ostaijen illustreerde, staat eveneens voor het voorjaar op stapel; ze zullen samen met 'Rodica en Dodica' (Van Ostaijens 'Rijke armoede van de trekharmonica') en nog vier andere gedichten onder de titel Rodica en Dodica verschijnen.  
 
Paul Verrept: Ik mis je, Larrios, Berchem 2010, 28 p. ill. ISBN 9789064457418. Distributie: EPO

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri