Vertaald proza

Camilla Gibb : Zonder woorden

door Kris van Zeghbroeck

Opgroeiend in een ontwricht gezin en misbruikt van in haar prille jeugd, ontwikkelt de zesjarige Thelma in Zonder woorden een meervoudige persoonlijkheidsstoornis. Denkbeeldige vriendjes worden haar spreekbuis. Verscholen achter een façade van in elkaar vloeiende identiteiten trekt ze zich in zichzelf terug en weigert op te groeien tot volwassene.

Intussen verinnerlijkt het misbruik zich in nachtmerries van hijgende honden die op haar borstbeen drukken, een gapende en bloedende mond getraind in het slikken, ogen als die van een gekruisigde Christus van waarachter mannen haar beloeren. Anorexia, zelfverminking en psychiatrische behandeling zijn haar deel als jongvolwassene. Pas nadat ze een rist therapeuten heeft versleten, vindt ze iemand die haar leert het heft in eigen handen te nemen.

Heroin, haar favoriete afgesplitste persoonlijkheid, evolueert zo van een haast apocalyptische ruiter tot een krimpend figuurtje, gedoemd om te verdwijnen. Zolang anderen Thelma's spreekbuis waren, volstond de vertaalde titel, Zonder woorden . Maar zodra ze, met woorden worstelend, vorm geeft aan haar eigen verleden en haar groeiende persoonlijkheid, toont de originele titel, Mouthing the Words, zijn meerwaarde.

Camilla Gibb en haar hoofdpersonage delen een aantal biografische gegevens: beiden worden in 1968 in Londen geboren, groeien op en studeren in Toronto, en verblijven later tijdelijk in Oxford. Voldoende stof voor speculatie over de biografische relevantie van de zoveelste incestroman, maar gelukkig overstijgt dit beklijvende debuut de populaire hang naar true fiction.

Het is vooral de ironiserende en naar het poëtische overhellende stijl die deze roman op een hogereel niveau tilt. De relativerende humor doet geen afbreuk aan Thelma's lijdensweg; het is een noodzakelijke overlevingsfactor. 

Camilla Gibb: Zonder woorden, Anthos Amsterdam, 2001, 199 p. ISBN 90-414-0539-9. Vertaling van Mouthing the Words door Ankie Klootwijk. Distributie VBK België 


Eerder verschenen in Standaard der Letteren


deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri