Vertaald proza

Alejandro Zambra: Het verborgen leven van bomen

door Hugo Van Hoecke

Uit de fluwelen pen die hem kenmerkt laat deze jonge Chileense auteur andermaal een weeïg verhaal vloeien dat de broosheid van het samenleven tot thema verheft. De dertigjarige Julián, literatuurdocent en zondagsschrijver, wordt geacht op zijn stiefdochtertje Daniela te passen tot zijn vrouw Verónica, die naar de tekenles is, thuiskomt. Maar Veronica komt niet thuis, althans niet tijdens het verloop van het boek. De auteur maakt al gauw duidelijk dat hij haar lot in handen heeft: totdat Verónica terugkeert, blijft het boek doorgaan, stelt hij, of totdat Julián er zeker van is dat zij niet meer terug zal keren. 
 
Binnen het bestek van de roman gebeurt dit niet, en dus besluit Julián ‘dat hij maar met de toekomst moest beginnen’, want ‘dit is de volgende dag’ — ook al is de vorige niet echt afgesloten. De ongemakkelijkheid die Julián daarbij ervaart, gaat naadloos over op de lezer, die zulk een ‘onaf’ romaneinde niet gewend is en graag een harmonische afsluiting ziet, ten goede of ten kwade. Die komt er niet, en dus wordt diezelfde lezer teruggeworpen op wat de essentie is van het boek: de onzekerheid omtrent het eigen zijn en dat van de ander, in dit geval Julián en Verónica en de ongewisheid van hun relatie. Met daartussenin de frêle figuur van dochtertje Daniela, een kind dat heel nabij en reëel is, dat verrukt luistert naar verhaaltjes over het verborgen leven van bomen, maar dat evenzeer de schoolrealiteit onder ogen moet zien; haar eigen wereldje, waar Julián de eigen onzekerheid niet in wil zien doordringen.
 
Meer dan op de (eigenlijk irrelevante) feiten die zich op die ene avond afspelen, spitst Alejandro Zambra zijn aandacht toe op het observeren van de gedragingen en roerselen van zijn personages. Juliáns twijfels bijvoorbeeld, zijn hersenspinsels. Daarbij blijft de auteur zelf niet afzijdig: regelmatig komt hij tussen in het verhaal, bijvoorbeeld om stellingen onderuit te halen of knopen door te hakken. Zambra zelf gelooft niet in het grootse, het verhevene. Hij relativeert permanent, komt over als een door het leven geteisterd romanticus zonder houvast. Ook in dit boek duikt in dat verband het beeld op van het boompje waarrond gans zijn vorige verhaal werd gebouwd: de bonsai, het dwergboompje dat nooit groot wordt en voortdurend bijsnoeien nodig heeft om tenminste toch iéts te worden. Een betere metafoor voor zijn levensfilosofie is moeilijk te vinden. Dat alles gekoppeld aan een uitermate delicaat taalgebruik, maakt dit werkje tot een juweeltje van vertelkunst.
 
Alejandro Zambra: Het verborgen leven van bomen, Karaat, Amsterdam 2010, 105 p. ISBN 9789079770038. Vertaling van La vida privada de los árboles door Luc De Rooy
 
Oorspronkelijk verschenen in De Leeswolf 2010 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri