Poëzie

Emma Crebolder: Vallen

door Dirk De Geest

Emma Crebolder probeert in haar jongste bundel duidelijk vorm te geven aan de internationale traditie van het constrained writing, het schrijven vanuit opgelegde beperkingen. Creativiteit is immers geen kwestie van pure improvisatie, zoals mensen soms naïef het kunstenaarschap definiëren, maar integendeel van het beperken van mogelijkheden, om dan binnen de vooropgestelde kaders zo intens mogelijk te kunnen schrijven en creëren. In de eerste plaats legt de dichteres zichzelf een vaste vorm op: alle verzen uit de bundel tellen exact tien regels, verspreid over vijf disticha. Veel opmerkelijker is echter de thematische beperking. De titel van de bundel definieert in feite alle gedichten, die onveranderlijk gebaseerd zijn op alle woorden in het Nederlands waarin ‘val’ optreedt. Uiteraard wordt in de bundel veel gevallen, maar iets kan ook tegenvallig of bevallig zijn… Al die woorden met de lettercombinatie ‘val’ (het zijn er vele tientallen) zijn als het ware willekeurig geselecteerd, via een automatische zoekopdracht, maar zij bepalen het kader waarbinnen de dichteres vervolgens aan de slag gaat. Dat alles wordt typografisch nog versterkt doordat de letters van de titel als het ware op alle even bladzijden naar beneden ‘vallen’.
 
Het voorgaande suggereert misschien dat het hier om formalistisch maakwerk of om spielerei zou gaan. Niet is echter minder waar. Crebolder weet rond dat netwerk van woorden intrigerende verzen te schrijven. Haar gedichten formuleren op indringende wijze de kwetsbaarheid van de personages. Voortdurend wordt beeldrijk de tegenstelling opgeroepen tussen dromen, idealen en illusies enerzijds en de realiteit anderzijds. De verbeelding van de literatuur heft die tegenstelling hier niet op, maar maakt ze integendeel zichtbaarder. De dichteres beheerst daarenboven voortreffelijk haar vak: ritme, enjambementen en klankpatronen verhevigen de samenhang van vers, ook (en net) daar waar die samenhang op het vlak van de betekenis dreigt verloren te gaan. Op die manier is dit een boeiende en verrijkende bundel geworden, alleszins een hoogtepunt in het werk van deze dichteres.
 
Emma Crebolder: Vallen, Nieuw Amsterdam, Amsterdam 2012, 55 p. : ill. ISBN 9789046812211. Distributie Pelckmans Uitgevers
 
Oorspronkelijk verschenen in De Leeswolf 2012 

deze pagina printen of opslaan