Nederlands proza

BOEKEN NR. 2, JANUARI 2019

Herman van Veen: Voor het eerst

door Jo Vanderwegen

‘Ouder worden
doe je voor het eerst
alles is fris en nieuw
 
er gaat een wereld
voor je dicht’
 
Zo opent de nieuwste verhalenbundel van Herman van Veen. De populaire cabaretier en zanger, illusoire vader van Alfred Jodocus Kwak en auteur van Nederlandse kwaliteitsliederen is inmiddels drieënzeventig. Hij treedt nog steeds op in België, Nederland én Duitsland met avondvullende programma's.
 
Eerder schreef Herman van Veen zijn eigen autobiografie (in twee delen maar liefst: Voor ik het vergeet verscheen in 2010 en Herinnerde dagen in 2015). In Voor het eerst kijkt hij nu monkelend terug op zijn leven en vooral op hoe het is om ouder te worden. Want ook al denkt de geest nog steeds jong en lenig te zijn, het lichaam en de omgeving geven andere signalen af. Speels, humoristisch, open maar zeker ook met een ernstige en vaak melancholische ondertoon, beschrijft van Veen zijn gedachten. Hij spaart zichzelf niet en gaat nu en dan in op zijn eigen lichamelijke kwaaltjes. 
 
Voor het eerst bestaat uit dertien verhalen en een kort voor-, na-, en dankwoord. De teksten kunnen los van elkaar gelezen worden, hoewel ze natuurlijk wat betreft thematiek wél samenhangen. Herman van Veen voert de lezer aan de hand mee: van herinneringen aan een lederen voetbal in zijn jeugd, over zijn liefde voor de viool tot gesprekken met zijn kleinkinderen. De verwondering die van Veen meer dan eens overvalt over wat er al allemaal voorbij is, probeert hij over te dragen op de lezer. Hier en daar haalt hij versjes aan uit kinderboeken uit zijn jeugd (‘In het land der Blonde Duinen / En nog niet heel ver van zee, / woonde eens een dwergenpaartje / En dat heette ‘Piggelmee’), van de dichter J.A. dèr Mouw (‘moeder kon ’t niet horen. / Want die was dood. En daarom kwam ze niet’), om te illustreren hoe herinneringen uit zijn kindertijd een plaats krijgen in het heden – net als in de vele gedichten die dèr Mouw (onder het pseudoniem Adwaita) over zijn vroege jeugd schreef. Maar evenzeer citeert Herman van Veen zichzelf in eigen verzen en liedjes om zijn gevoelens te omschrijven. Erg persoonlijk wordt hij wanneer hij vertelt over zijn eerste huwelijk en over de dood van de pianist met wie hij 52 jaar optrad, Erik van der Wurff.
 
Voor het eerst is ondanks de melancholie en het verdriet over zij die van Veen ontvielen een optimistisch werk, met als boodschap te genieten van elke dag die men heeft, en zich te blijven verwonderen over alles om zich heen.
 
Herman van Veen: Voor het eerst, Thomas Rap, Amsterdam  2018, 224 p. ISBN 9789400401631. Distributie Standaard Uitgeverij

deze pagina printen of opslaan