Vertaald proza

BOEKEN NR. 5, MEI 2019

Hernan Diaz: In the Distance / In de verte

door Kris van Zeghbroeck

Hernan Diaz (1973) werd geboren in Buenos Aires en groeide als tweejarige op in Zweden en als negenjarige in Argentinië. Zijn ouders waren politieke vluchtelingen, die na de val van de militaire dictatuur naar Argentinië terugkeerden. Volledig Zweedstalig geïntegreerd in Stockholm was de switch terug naar Buenos Aires bevreemdend voor de jonge Diaz. Het gebrek aan thuisgevoel maakte dat hij als jonge volwassene eerst naar Londen verkaste voor zijn studies en uiteindelijk de oversteek maakte naar New York. Daar doctoreerde hij aan New York University.

Diaz is als academicus verbonden aan het departement Latin American & Iberian Cultures van Columbia University. Hij heeft de Amerikaanse nationaliteit en woont in New York. Diaz geldt als een kenner van het werk van Jorge Luis Borges en publiceerde in 2012 Borges, Between History and Eternity. Als romanschrijver debuteert hij met In the Distance (2017, In de verte), en werd finalist voor de Pulitzer Prize for Fiction 2018 en de PEN/Faulkner Award 2018.

De ontworteling uit Diaz’ jeugd resoneert in de omzwervingen van hoofdpersonage Håkan uit In de verte. Gebukt onder een hongersnood wordt de Zweedse tiener rond 1850 door zijn vader met zijn oudere broer Linus uitgestuurd om een nieuw leven op te bouwen in de Verenigde Staten. In de tumult van de Engelse vertrekhaven raakt Håkan gescheiden van zijn broer. Linus is op weg naar New York, terwijl Håkan uiteindelijk in San Francisco belandt.

Zonder een cent op zak of een woord Engels te kennen, besluit de jongen te voet de nieuwe wereld te doorkruisen naar New York in de hoop zijn broer te vinden. Tegen de stroom in van de kolonisatie van Oost naar West, ontmoet hij onder meer goudzoekers, bandieten, soldaten, kolonisten en een natuurwetenschapper. De uitgestrekte leegheid van het land en de vele gevaren boetseren de jongen tot een indrukwekkende reus, die als geen ander in het barre landschap weet te overleven.

Binnen deze ontwikkelingsroman evolueert Håkan van onschuld naar inzicht en ervaring. Tegen wil en dank wordt hij een legende en een outlaw. De uitvergrote eenzaamheid binnen het eindeloze (woestijn)landschap maakt van Håkan een afstandelijke observator van een land in verandering. Hoe breder de horizont, hoe sterker Håkan op zichzelf wordt teruggeworpen. Centraal staat een aanslepende zoektocht naar gezelschap en identiteit: ‘to be seen by someone, to be in someone’s brain’.

Diaz gebruikt filmische en literaire elementen van het westerngenre om iets nieuws te creëren. Het resultaat is tegelijkertijd vertrouwd en toch bevreemdend, net zoals de transitie die het land doormaakt. ‘I thought the Western was the perfect medium to say something new about the United States. The idea of hijacking and repurposing this genre was one of my main inspirations’. (Platform)

‘As a literary genre, the Western is a great riddle to me. Because it whitewashes American history and offers a very attractive myth of the birth of this country, it should have become the national genre. Vigilantism, greed, racism, and plunder are all romanticized in the Western. There is a very American obsession with space and exploration, but in the end, nature tends to be debased to a mere source for the extraction of wealth’. (Hernan Diaz in Paris Review)

Met een stijl die heen en weer slingert tussen soberheid en bevlogenheid, tussen realisme en droombeelden, doorprikt en bekritiseerd Diaz die romantische mythologie rond de verovering en kolonisatie van het Amerikaanse westen. (The Guardian) Wat blijft is de naakte, getormenteerde mens (in de openingsscène van het boek klautert de oude Håkan uit een wak in Alaska na een ijzige duik) op zoek naar zichzelf in een oneindige en onbeteugelbare wildernis.

Håkan is een dolende zwerver, de blik op de oneindige horizont gericht. Geen participatie aan de Amerikaanse droom voor hem. Hij verlegt zijn blik uiteindelijk verder westwaarts dan de Amerikaanse pioniers en zoekt opnieuw aansluiting bij zijn Zweedse roots. Een poging om de cirkel te sluiten en het verleden met de toekomst te laten samenvallen.
 
Hernan Diaz: In the Distance, Daunt Books, London, 2018, 336 p. ISBN 9781911547235

Hernan Diaz: In de verte, Atlas/Contact, Amsterdam, 2019, 329 p. ISBN 9789025453892. Vertaling van In the Distance door Ronald Vlek. Distributie VBK België


De oneindige horizon van Canyonlands National Park (Utah, VS) siert de cover van de Nederlandstalige editie.


deze pagina printen of opslaan