Nederlands proza

BOEKEN NR. 8, SEPTEMBER 2019

Joost Vandecasteele: Wraakengel

door Carl De Strycker

Joost Vandecasteele heeft niet alleen een fysieke transformatie ondergaan – de portretfoto op zijn nieuwe boek toont een stevig vermagerde auteur – met Wraakengel geeft hij ook zijn oeuvre een nieuwe wending. Na een aantal dystopische grotestadsromans (waarvan het zwaar onderschatte Massa uit 2012 de beste Nederlandstalige roman over de financiële crisis is) heeft hij nu een boek geschreven over een sterke vrouw. En dat moet letterlijk begrepen worden.  
 
Esther bezit namelijk een bijzondere kracht: telkens wanneer ze geconfronteerd wordt met agressie wordt ze onwaarschijnlijk sterk en moet die spanning een uitlaatklep vinden. Zo slaat ze talloze gaten in de muur wanneer de frustratie thuis oploopt. Maar ze wendt haar ‘talent’ ook aan om mannen een lesje te leren die vrouwen onrecht hebben aangedaan: ze wordt ingehuurd door slachtoffers van bedrog, fysiek geweld of verkrachting. Wanneer haar echtgenoot van huis is, huurt ze een babysit en gaat op stafexpeditie. In de onderwereld waarin ze zich beweegt, komt ze in contact met prostituees, criminelen en een mysterieuze organisatie die het op haar gemunt lijkt te hebben. Ondertussen blijkt haar man haar te bedriegen met een oplichtster die enkel uit is op geld en ontwikkelt haar dochter dezelfde mysterieuze vermogens. Als ze moet vluchten, neemt ze haar dochter mee en in een grandioze slotscène weten de twee vrouwen dankzij hun kracht te ontkomen aan een aanslag op hun leven.
 
Wraakengel is filmisch geschreven en doordat het boek vol vechtscènes zit, heeft het iets van een Amerikaanse actiethriller of van manga’s (een genre waar de coverafbeelding aan refereert), maar dat wordt gecombineerd met een thematiek van banale gezinsperikelen (zogenaamd workaholic man, huwelijk opgebrand, slechte relatie met de schoonmoeder, overspel, lastig kind) en een moeilijke jeugd (in flash backs wordt duidelijk dat Esther doordat ze ‘anders’ was nergens bij hoorde). De letterlijk sterke Esther is een metafoor voor de mentaal weerbare vrouw die zich niet laat onderdrukken en van zich af weet te bijten. In die zin is dit een #MeToo-roman, en wel een heel eigenzinnige, want minder een psychologische roman dan een gewelddadig avonturenverhaal. Het grimmige universum van Vandecasteele heeft iets grotesks, maar lijkt de verruwende zeden te verbeelden en de ongepolijste manier waarop we met elkaar omgaan.
 
Vandecasteele heeft een voorliefde voor cynisch commentaar, overdrijving en het grote gebaar. Dat zorgt ervoor dat zijn teksten vaak over the top en weinig realistisch zijn en dat geldt eens te meer voor Wraakengel. Het is een verademing dat een schrijver de beklemming van de dagelijkse werkelijkheid tracht te ontstijgen en iets over de wereld zegt met behulp van allegorische personages in een fantastische setting. Vandecasteele is een fantasierijke geest en kan daarvoor niet voldoende geprezen worden. Zijn boeken zijn op z’n minst gewaagd te noemen, maar geslaagd is Wraakengel niet helemaal. Daarvoor is de metaforiek misschien iets te doorzichtig, blijven de personages wel heel erg eendimensionaal en lijkt de maatschappijkritiek soms te veel een stijloefening (Vandecasteele houdt van bloemrijke formuleringen). Bovendien lijkt er helemaal geen eindredactie op het boek gepleegd, want het wemelt van de slordigheden. Haast op elke bladzijde is wel een van deze euvels te vinden: ontbrekende woorden, slecht lopende en soms ronduit ongrammaticale zinnen, een storende mix tussen Noord-Nederlands en de Vlaamse taalvariant, manke beeldspraak, en als twijfelachtige bekroning van dat alles op de laatste pagina nog een dt-fout.  
 
Joost Vandecasteele: Wraakengel. Lebowski, Amsterdam 2019, 256 p. ISBN 9789048846399 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri