Vertaald proza

BOEKEN NR. 9, OKTOBER 2019

Raffaella Romagnolo: Een verloren vriendin

door Inge Lanslots

In een interview met een Italiaans tijdschrift stelt auteur en lerares Italiaans-geschiedenis, Raffaella Romagnolo (1971), dat ze zich voor Een verloren vriendin liet inspireren door Liefde in tijden van cholera, Gabriel García Márquez’ roman over een levenslang onbeantwoorde liefde. In Romagnolo’s nieuwste roman draait het, zoals de titel in het Nederlands aangeeft, eerder om een onderbroken vriendschap tussen twee hartsvriendinnen, Giulia en Anita.
 
Wanneer Giulia op zeventienjarige leeftijd plots verdwijnt, weet niemand dat ze zwanger is en dat ze een nieuw leven wil opbouwen in de Verenigde Staten. Drie dagen daarvoor had Giulia haar verloofde Pietro en Anita zien kussen. Dat die laatste twee geen lang en gelukkig leven samen beschoren zal zijn, komt Giulia te weten in mei 1946, meer dan veertig jaar na haar vertrek. Samen met haar zoon, die alleen maar stuntelig Italiaans spreekt, keert ze terug naar haar geboortedorp in Piëmont, Borgo di Dentro, dat haar ondanks de oversteek nooit heeft losgelaten. In die zin is de fictieve naam van haar geboorteplaats treffend: in Een verloren vriendin betekent ‘dentro’ (binnen) ‘opgesloten’.
 
Borgo di Dentro lijkt in die halve eeuw niet veranderd te zijn, al wijken Giulia’s herinneringen af van de werkelijkheid en moet haar kennis van Borgo di Dentro’s geschiedenis bijgesteld worden. Zo leert Giulia hoe het protest van de zijdespinsters – Romagnolo baseerde zich op historische feiten – niet het gewenste resultaat opgeleverd. In haar afwezigheid hebben haar dorpsgenoten barre tijden gekend: armoede, honger en twee oorlogen, met een dubbele strijd, aan het front in de loopgraven en meer diffuus in Piëmont via de verzetsstrijders. Emblematisch zijn de passages waarin Pietro de wreedheid van een loopgravenoorlog lange tijd censureert in de brieven aan Anita terwijl de lezer zijn radeloosheid onverbloemd krijgt voorgeschoteld. Giulia heeft het overigens in Manhattan ook niet makkelijk gehad: de brieven aan haar moeder, met wie ze nooit heeft kunnen opschieten, blijven onbeantwoord, zij en haar gezin werden geconfronteerd met discriminatie en haar ongeletterde man werd het slachtoffer van een verstrengd immigratiebeleid, maar Giulia’s gezin heeft zich wel weten op te werken.  
 
Romagnolo deelt Giulia’s geschiedenis in drie boeken in, waarin de auteur de lotgevallen van de Borgo-dorpelingen verweeft. Elk deel wordt voorafgegaan door de stambomen van de twee vriendinnen met een verschillende achtergrond zonder dat ze daarbij visualiseert hoe die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Romagnolo’s dubbele familiekroniek doet dat wel, vanuit een overwegend vrouwelijk perspectief, maar die wordt nooit sentimenteel en, ook al lijkt de cover er wel op aan te sturen, de vergelijking met Ferrante’s Napolitaanse romans blijft beter achterwege. Romagnolo weet echter wel te beroeren, maar komt ook komisch-ironisch uit de hoek, zoals wanneer de markiezin uit Borgo haar opzichter huwt en haar vader en passant een les in nederigheid geeft. Borgo di Dentro telt ook personages met historische namen, zoals Giuseppe Garibaldi die Italiës eenmaking eigenhandig wist te forceren, personages die zich niet volgens de tijdsgeest lijken te gedragen. En dan heb je nog de vele honden met bevreemdende namen die dartel door het dorp lopen en die ongestoord hun soortgenoten maar ook de dorpelingen bestuderen.
 
Raffaella Romagnolo: Een verloren vriendin, Signatuur, Amsterdam 2019, 447 p. Vertaling van Destino door Hilda Schraa en Manon Smits. ISBN 9789056726348. Distributie Standaard Uitgeverij 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri