Poëzie
BOEKEN NR. 11, DECEMBER 2020
Tsead Bruinja: Een geluk als nieuwe wijn geschonken
door Dirk De Geest
De Gedichtenwedstrijd (voorheen Turing Gedichtenwedstrijd) is
wellicht het grootste poëzie-evenement in onze contreien, een equivalent van de
National Poetry Competition in Groot-Brittannië. Het concept is even eenvoudig
als intrigerend. Iedereen kan een handvol (of meer) niet eerder gepubliceerde
gedichten insturen, zowel gevestigde auteurs als absolute aanvangers of loutere
zondagsdichters. In eerste instantie wordt die gigantische verzameling
probeersels gefilterd door een commissie, waarna niet minder dan 1000 gedichten
worden voorgelegd aan een professionele jury, met medewerkers van belangrijke
poëzietijdschriften uit Nederland en Vlaanderen. Die meest ‘getalenteerde’ deelnemers
krijgen feedback op hun inzendingen om hen verder op weg te helpen.
Uiteindelijk worden winnaars geselecteerd, en een bredere keuze van honderd
gedichten wordt in een handzaam boekje verspreid.
De jury mag dan wel ‘neutraal’
heten te zijn en blijk geven van een grote deskundige ervaring inzake poëzie,
het blijft uiteraard koffiedik kijken welke ontdekkingen over enkele jaren
komen bovendrijven. Afgaande op deze selectie lijkt het aantal bekende dichters
dat alsnog deelneemt af te nemen, maar dat betekent niet dat dit boek geen
pareltjes zou bevatten. Liefdesgedichten blijven onmiskenbaar belangrijk, net
zoals nogal wat aspirant-dichters ervan houden om hun verzen te kruiden met
(soms vergezochte) beelden en andere stijlbloempjes. Hier en daar klinken
voorbeelden door, met frasen die herinneren aan Kopland en zijn soortgenoten
maar ook aan de barokke H.H. ter Balkt. De liefde en de natuur blijven
onverminderd inspiratiebronnen om te verbeelden.
Het meest dominant is echter een vorm van lyriek die nauw
aansluiting zoekt bij de spreektaal, met een goede balans tussen lyrische
gebaldheid en prozaïsche fragmenten. Dat gaat vaak gepaard met een soort van
zoektocht naar de eigen identiteit in een wereld die als chaotisch en gefragmenteerd
verschijnt. Daartoe worden flarden van herinneringen, observaties en gedachten
gemonteerd, op een manier die vaak associatief aandoet. Veel dichters vinden
het noodzakelijk daarbij te wijzen op politieke en sociale wantoestanden of op
hedendaagse statussymbolen. Maatschappijkritische bedenkingen komen meermaals
voor, al vind ik zelf toch wel dat merkwaardig weinig gedichten zich als
expliciet geëngageerd aandienen. In die zin spoort deze keuze toch wel met wat
vandaag als mainstreampoëzie verschijnt.
Het niveau van de opgenomen
verzen is erg uiteenlopend, maar het lijdt geen twijfel dat iedere lezer hier
haar of zijn gading zal vinden. De meeste gedichten zijn overigens toegankelijk
van stijl en taal, wat de aantrekkingskracht van dit boekje voor een ruim
publiek aanmerkelijk verhoogt. Lezers vinden hier een staalkaart van poëtische
technieken en stijlen, eigentijds en tegelijk erop gericht de drukte van het
ogenblik te doen vergeten.
Tsead Bruinja: Een
geluk als nieuwe wijn geschonken. De 100 beste gedichten uit De
Gedichtenwedstrijd 2019, Poëziecentrum, Gent 2020, .120 p. ISBN 9789056553883
deze pagina printen of opslaan