Poëzie

BOEKEN NR. 4, FEBRUARI 2016

Peter Holvoet-Hanssen: Gedichten voor de kleine reus

door Dirk De Geest

Peter Holvoet-Hanssen maakt het zijn lezers niet bepaald gemakkelijk. Zijn poëzie is helemaal apart en uniek. De dichter is niet geïnteresseerd in zijn persoonlijke zielenroerselen, ook al zijn her en der sporen van zijn eigen levensgeschiedenis terug te vinden. Al evenmin gaat het om taalbouwsels op een onderkoelde toon. Integendeel, Holvoet-Hanssen schrijft zeer empathisch en meeslepend. Hij schuwt bij momenten het pathos niet, maar tegelijk gaat hij zo springerig en associatief te werk dat een heel eigen poëtische wereld tot stand komt. Realisme is de dichter vreemd, ook al baseert hij zich onophoudelijk op de massa indrukken die op hem afkomt.  
 
Die ongelooflijk fantasierijke visie resulteert in een woekerende stijl en een totaal vreemde maar tegelijk herkenbare wereld. Het kinderlijke, het sprookjesachtige maar vooral het muzikale vormen daarbij extra troeven. Holvoet-Hanssen schrijft inderdaad een poëzie die erg zangerig aandoet, en die hij zelf op het podium ook in een soort van melodie omzet. Dat komt extra tot uitdrukking in zijn jongste bundel, Gedichten voor de kleine reus. De dichter zelf heeft het over de start van een nieuwe poëtische expeditie, maar dat hoeft niet te betekenen dat alles plots geheel anders wordt. Hooguit is sprake van een zekere (geenszins absolute) verstilling; de uitbundige overhaasting lijkt wat minder dominant. In plaats daarvan komt een zoektocht naar absolute lyriek, geheel in de lijn van wat de late Van Ostaijen met zijn poëzie beoogde: eenvoud en raffinement, herkenbare woorden en zinnen die tegelijk streven naar de uitdrukking van het onzegbare.  
 
Die verwijzing naar Van Ostaijen is uiteraard geen toeval. De afdeling ‘Het land van Music-Hall’ vond zijn oorsprong in een literaire bedevaart naar Miavoye, de medische instelling waar Van Ostaijen overleed. De vroegtijdige dood van het eigenzinnige literaire talent doordringt vrijwel alle teksten in deze reeks. De dichter wordt erin opgevoerd of aangesproken, en zijn bekendste gedichten vinden hier een eigentijdse echo. Die intense confrontatie met de historische modernist heeft voor Holvoet-Hanssen duidelijk een soort ervaring van een ‘gevonden identiteit’ tot stand gebracht. In veel opzichten ligt het streven van de 21ste-eeuwse dichter dicht bij dat van zijn voorganger: alleen al het feit dat de ondertitel spreekt van ‘muziekdoosgedichten voor Paul Ampère’ wijst op die verwantschap.  
 
De andere reeksen sluiten, zowel thematisch als stilistisch, nauw aan bij die centrale afdeling. De dichter laat er zijn fantasie de vrije loop. Aan het eind komt een reus (met een allusie op ‘de reus die komt’, het bekende kinderliedje) die echter de wereld bedreigt en enkel door de poëzie overwonnen kan worden. Eerder heeft de lezer al kennisgemaakt met zeemeerminnen en andere fabelachtige wezens, die zowel de mythische bovenwereld als de onderwereld oproepen. Qua sfeer zijn de meeste gedichten echter vrij dubbelzinnig. De uitbundigheid van beelden en de vitaliteit van de natuur worden vrijwel steeds gecounterd door de dreiging van stilte, het wegvallen van beweging. Die ‘bipolariteit’ was ook al eerder kenmerkend voor de gedichten van Holvoet-Hanssen, maar wordt hier toch tot een hoogtepunt gevoerd.   
 
Voor wie niet bang is van avontuur en verrassing is er bijgevolg opnieuw één aanbeveling. Koop deze bundel, raak overweldigd en bij herlezing ook gelouterd.   
 
Antwerpen : Polis 2016, 69 p. ISBN 9789463100137 

deze pagina printen of opslaan