Vertaald proza
BOEKEN NR. 4, APRIL 2017
Anuk Arudpragasam: Het verhaal van een kort huwelijk
door Lisanne Vroomen
Het verhaal van een kort huwelijk begint met een afgrijselijke scène die tot in de details wordt
beschreven. De hoofdpersoon van het boek, Dinesh, loopt een noodhospitaal
binnen in een vluchtelingenkamp in Sri Lanka in de frontlinie tussen het leger
en de Tamil tijgers. In zijn armen draagt hij een zesjarig kind wiens
rechterbeen geamputeerd is. Het kind heeft een wond aan zijn rechterarm en
Dinesh brengt het kind naar de operatiekamer waar ook zijn arm geamputeerd
wordt. Arudpragasam omschrijft op een bijna gevoelloze manier elk detail van de
onverdoofde amputatie: hoe het kind door verplegers neergedrukt wordt, hoe de
arts door huid én been snijdt en vervolgens de overgebleven stomp afbindt.
Lange zinnen
en een overdaad aan details zijn kenmerkend voor het boek en vormen
tegelijkertijd de kracht en de zwakte ervan. De gruwelijke amputatiescène houdt
juist door de details de aandacht vast en maakt de realiteit van oorlogsslachtoffers
indringend duidelijk. Later in het verhaal worden de details echter te veel,
bijvoorbeeld als beschreven wordt hoe Dinesh zichzelf en zijn kleren wast om
fris aan zijn gehuwde leven te kunnen beginnen.
In 200 pagina's geeft het boek
inzicht in twee dagen van het leven van Dinesh. Deze twee dagen spelen zich af
in en rond het vluchtelingenkamp, maar via terugblikken komt er ook zicht op de
weg die hij heeft afgelegd om er te komen. Aanvankelijk is hij op de vlucht
geslagen met zijn moeder, maar na haar dood staat hij er alleen voor. Al zijn
bezittingen heeft hij achtergelaten bij het lichaam van zijn moeder. Dinesh
blijkt wat rare trekjes te hebben: zo verzamelt hij willekeurige voorwerpen die
hij op zijn vlucht tegenkomt. Deze houdt hij enige tijd bij zich, om ze
vervolgens te begraven. Zo creëert hij op zijn vluchtroute een spoor van
objecten waarvan de spullen bij het lichaam van zijn moeder het beginpunt zijn.
Getraumatiseerd en alleen zoekt de jonge Dinesh steun aan het materiële.
Op de beschreven dag
in het vluchtelingenkamp wordt hem echter een menselijke houvast aangeboden.
Hij wordt aangesproken door een man die hem vraagt of hij met zijn dochter
Ganga wil trouwen. Dinesh besluit toe te stemmen en nog dezelfde dag wordt het
huwelijk gesloten. Slechts enkele uren brengen Dinesh en Ganga met elkaar door.
Dit zijn uren waarin twee vreemden dichter bij elkaar proberen te komen, maar
hier niet in slagen. Ze zijn slechts verbonden door het feit dat ze allebei alles
verloren hebben. Hun poging tot toenadering wordt abrupt tot einde gebracht als
het kamp opnieuw beschoten wordt en ze zelfs elkaar kwijtraken.
Het verhaal van een kort huwelijk is een fascinerend, maar ook
bevreemdend boek. Dit komt door het onvermogen tot menselijk contact dat uit
het boek spreekt. Elk menselijk contact wordt door de oorlog in de kiem
gesmoord. Een andere oorzaak is de overdaad aan details uit het leven van
Dinesh. Hoe kun je lang stilstaan bij hoe je hemd wast, bij hoe een tent eruit
ziet, bij een stervende vogel, terwijl de wereld om je heen langzaam
afbrokkelt?
Amsterdam : De Bezige Bij 2017, 205 p.
ISBN: 9789023456585. Distr.: WPG Uitgevers
deze pagina printen of opslaan