Vanaf zes jaar

JEUGDBOEKEN NR. 10, NOVEMBER 2017

James Foley: Brobot

door Frauke Pauwels

6+ - Brobot brengt alles wat de cover suggereert: een knutselend hoofdpersonage, een kleiner broertje en een robot. Die zagen we al vaker samen in een verhaal, maar in Brobot is het knutselende hoofdpersonage een meisje. Dat daar verder nauwelijks woorden (en beelden) aan vuil worden gemaakt, maakt dit ‘technologisch’ verhaal bij uitstek genderneutraal.

Het verhaal speelt met het bekende Frankenstein-plot: de ‘brobot’ die Soesja Tinker (what’ s in a name) heeft gecreëerd ter vervanging van haar eigen vervelende, kleverige peuterbroertje, functioneert niet helemaal zoals verwacht. De robot gaat zijn eigen gevaarlijke weg en echte rampen worden maar op het nippertje vermeden. Meer is niet nodig om Soesja te laten beseffen dat ze haar kleine broer graag ziet – meestal dan toch.
 
Dat Edward van de Vendel voor de vertaling van Brobot instond, is wellicht geen toeval. Ook zijn eigen oeuvre pleit voor meer genderdiversiteit, en hij exploreert als geen ander diverse genres. Zo verkende hij in de reeks rond Sofie en in de stripgedichten het medium van het stripverhaal. Dat doet ook Brobot: potloodtekeningen in grijstinten vullen afwisselend het hele blad of worden in afzonderlijke vakken op het blad geschikt, de tekst wordt hoofdzakelijk via tekstballonnen weergegeven. Het expressieve gelaat met de grote ogen van beide kinderen doet denken aan manga, het behoud van de potloodlijnen die de contouren van het personage zetten ondersteunt die snellere, ‘goedkopere’ stijl.
 
Tekst en beeld bieden vooral veel herkenning, en lenen zich daardoor ook tot makkelijke humor. De compositie, de onomatopeeën, de schijnbare programmeertaal en het hoogtechnologische register die Brobot combineert, worden immers veelvuldig ingezet in strip- of animatiereeksen waarmee ook de jonge lezer is vertrouwd.
 
Opmerkelijk is overigens de karakterisering van het hoofdpersonage: wie de hoge palmboomstaart op haar hoofd wegdenkt (of op de coverpagina misschien niet eens opmerkt), kan alleen maar vaststellen dat de gelaatstrekken en lichaamsbouw volstrekt genderneutraal zijn. Of de maker daarmee bewust de toegankelijkheid voor jongens- en meisjeslezers wilde verhogen, of genderneutraliteit vanzelfsprekend vindt, maakt verder weinig uit: het verhoogt hoe dan ook de mogelijkheid tot identificatie of empathie, zeker aangezien Soesja vanuit de ik-persoon vertelt.
 
Ik grijp gewoonlijk niet terug naar ervaringen met kinderen in de recensie van een boek, maar dat mijn vijfjarige dochter aan het einde van het verhaal oordeelde ‘dat het niet klopt, want uitvinders zijn geen meisje’, stemt tot nadenken – is het niet over het jeugdliteraire aanbod, dan minstens over (mijn) opvoeding. Laten we dus vooral inzetten op diverse, rijkgeschakeerde personages in verhalen en genres allerhande. Brobot is in al zijn eenvoud, humor en herkenbaarheid een goed begin.

James Foley: Brobot, De Eenhoorn, Wielsbeke 2017, 112 p. ill. ISBN 9789462912137. Vertaling van Brobot door Edward Van de Vendel 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri