Vertaald proza

BOEKEN NR. 2, FEBRUARI 2018

Haruki Murakami: De moord op Commendatore 1 & 2: Een Idea verschijnt / Metaforen verschuiven

door Jo Vanderwegen

Het hoofdpersonage van De moord op Commendatore zit in een emotioneel dal. De zesendertigjarige portretschilder is niet alleen in een echtscheiding verwikkeld, ook kampt hij met gebrek aan inspiratie en lijkt hij niet langer in staat te schilderen. Gelukkig mag hij van een vriend tijdelijk het leegstaande huis van diens vader betrekken: een afgezonderde villa in de bergen. Misschien kan hem die omgeving opnieuw inspireren? Of kan hij kracht putten uit de wetenschap dat de villa eerder bewoond werd door een groot en succesvol schilder?
 
De eerste driehonderd pagina’s van dit in totaal ongeveer duizend pagina’s tellend tweedelig werk, zijn spannend, fris. Murakami, die doorgaans een voorliefde heeft voor fantasievolle toestanden, houdt de kraan van het magisch-realisme resoluut gesloten en dat resulteert in een waanzinnig prikkelende spanningsopbouw. De Japanse auteur heeft een nieuwe adem gevonden.
 
Maar eenmaal de voornoemde driehonderd pagina’s voorbij, schakelt Murakami een versnelling lager en ontpopt De moord op Commendatore zich als een typisch werk van hem. De initiële euforie verdampt. Dat klinkt op zich vreemd, want Murakami is toch een succesvolle topauteur? De verklaring voor de ontnuchtering zit hem in het feit dat de lezer vóór de kentering van het verhaal terecht de indruk kreeg dat Murakami zichzelf heruitgevonden had. In principe kan de magisch-realistische stijl deugen: het fungeert als Murakami’s persoonlijke visitekaartje en hij bewees in het verleden die stijl meesterlijk te kunnen hanteren. Er zijn er maar weinigen die hem dat nadoen – een uitzondering zoals Pasi Ilmari Jääskeläinen daargelaten. Maar als één derde van het boek vrijwel zonder bovennatuurlijke elementen verder kan - en het resultaat bovendien erg knap is – komt de plotselinge introductie ervan over als een overbodige gemakkelijkheidsoplossing. En dat gevoel kreeg de lezer niet bij Murakami’s vorige romans.
 
Verder staat De moord op Commendatore bol van Murakami’s stokpaardjes en stijlkenmerken: subtiele of net heel expliciete verwijzingen naar het boeddhisme en obscure religieuze praktijken; de persoonlijke vertelstijl; het uitgebreid hanteren van metaforen en vergelijkingen; de aandacht voor muziek. De roman leest als een trein en biedt zowel voor sporadische lezers als voor boekenwurmen genoeg materiaal om over na te denken en te speculeren. Hier en daar verliest Murakami wat punten, zoals bij de gekunstelde integratie van een subplot tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daar vragen de personages elkaar uit over (triviale) historische gebeurtenissen, een nogal ongepolijste manier om de lezer te informeren. Dat moest ofwel véél subtieler ofwel weggelaten – de lezer mag tenslotte toch een beetje huiswerk maken?
 
De moord op Commendatore blijft nog altijd een goed boek, maar is slachtoffer van de hooggespannen verwachtingen die het zelf creëert. Wat blijft over? Een degelijke Murakami, maar niets nieuws onder de zon.

Haruki Murakami: De moord op Commendatore 1: Een Idea verschijnt, Atlas/Contact, Amsterdam, 2017, 480 p. ISBN 9789025451349. Vertaling van Kishidancho Goroshi door Elbrich Fennema en Luk Van Haute

Haruki Murakami: De moord op Commendatore 2: Metaforen verschuiven, Atlas/Contact, Amsterdam, 2018, 536 p. ISBN 9789025451592. Vertaling van Kishidancho Goroshi door Elbrich Fennema en Luk Van Haute

Distributie VBK België 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri