Vanaf negen jaar

JEUGDBOEKEN NR. 2, FEBRUARI 2018

Dino Buzzati: De beroemde bereninvasie van Sicilië

door Inge Lanslots

‘Aanhoor nu eens goed en aandachtig
de beroemde bereninvasie van dat prachtig
Sicilië – lang, lang geleden toen de dieren goed waren
en de mensen wrede barbaren.
Sicilië eeuwen geleden
was heel anders dan het is in het heden:
grootse bergen tot hoog aan de hemel;
met toppen vol sneeuw en punten van ijs,
en te midden van dat bergengewemel,
stonden vulkanen, fier als een paleis.
Eén ervan in het bijzonder:
Zijn rook leek wel een vlag
En ’s nachts ronkte hij met een lach
(hij is nog niet klaar met dat gedonder).
Daar in de duistere spelonken
leefden beren die veel te veel dronken,
en die zowel korstmossen en kastanjes, jeneverbessen en truffels aten,
dat ze niet alleen de winter maar ook wel eens de zomer vergaten.’
 
9+ - Met dit rijmgedicht luidt de verteller het eerste hoofdstuk van De beroemde bereninvasie van Sicilië in. In wat voorafgaat lijst die verteller alvast alle betrokken personages op, ook wie je alleen maar op de achtergrond zal horen beschreven worden, en contextualiseert hij even zijn vertelling. Die plaatst hij in een ver verleden, in een majestueus berglandschap, waarvan hij het bestaan meermaals in twijfel trekt, maar dat belet de lezer echter niet om mee te gaan in het relaas van die bereninvasie.
 
Leonzio, de Koning der Beren, valt immers samen met zijn ‘troepen’ het rijk van de tirannieke Groothertog van Sicilië binnen. Gedreven door hongersnood laten de beren zich niet afschrikken door spookachtige noch monsterachtige verschijningen, zoals de Snaterkater en de Zeeslang. Bovendien vinden ze in de lange en pezige professor De Ambrosis, de Siciliaanse astroloog die de komst van een onoverwinnelijk leger had voorspeld, een belangrijke bondgenoot.
 
De mensen zien zich dan ook gedwongen om zich te onderwerpen aan de macht der beren, maar merken gaandeweg dat de beren zich steeds meer menselijke trekjes lijken eigen te maken. Dat wordt pijnlijk duidelijk wanneer Leonzio’s dood gewaande zoon – de koning had nooit kunnen/durven toegeven dat hij zijn eigen vlees en bloed gedwee had laten ontvoeren, zich verliest in drank en gokken nadat hij door de mensen als circusact was gebruikt. Ook andere beren corrumperen zich, begaan misdaden en ambiëren machtsposities, met dramatische gevolgen.
 
Of de beren hun oorspronkelijk natuur – ‘groot, sterk, moedig en goed’ – terugvinden, verklappen we liever niet. De lezer laat zich beter gewoon meeslepen door Dino Buzzati’s moderne dierenfabel, die oorspronkelijk in verschillende afleveringen in de kinderkrant van de Corriere della Sera verscheen (1945) en die niet veel later werd uitgebracht bij de uitgeverij Mondadori. De auteur beweerde indertijd dat hij De beroemde bereninvasie van Sicilië schreef om het uitsterven van de beren in de Alpen aan te klagen. De ene las die eerder als een commentaar op het fascisme en het oorlogsgeweld, de andere interpreteerde de vertelling als een moraliserende lezing van de menselijke natuur.
 
Wat er ook van zij, De beroemde bereninvasie van Sicilië is beklijvend, met een voor Buzzati (1906-1972) vrij ongewone mix van rijmgedichten, fabel, metatekstuele elementen en eigen illustraties – in onze contreien is hij vooral bekend door de beklemmende roman De woestijn van de Tartaren (2006) én zijn sportcolumns. De in de Dolomieten geboren auteur mocht dan al schilder, tekenaar, auteur, journalist, alpinist zijn, hij hield meestal die activiteiten gescheiden. Dat de uitgeverij Karaat mogelijk met De beroemde bereninvasie van Sicilië haar laatste klassieker wil uitbrengen (om zich op ‘jong-en-opkomende of onbekende, nog levende schrijvers’ te richten), kan geen toeval zijn. Het is een mooie hommage aan Buzzati’s veelzijdige talent. Kortom: beregoed, geschikt voor alle leeftijden.

Dino Buzzati: De beroemde bereninvasie van Sicilië, Karaat Amsterdam, 2017, 136 p. ill. Vertaling van La famosa invasione degli orsi in Sicilia door Renata Vos. ISBN 9789079770250 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri