Vanaf negen jaar

JEUGDBOEKEN NR. 7, JULI 2018

Daan Remmerts de Vries: Het leven achter de dingen

door Jan Van Coillie

9+ - ‘Over liefde, twijfels, eigenheid en het vinden van een lotsbestemming’, zo luidt het op de achterkant van Het leven achter de dingen. Dat is heel wat, Daan Remmerts de Vries legt de lat hoog, maar hij slaagt slechts gedeeltelijk in zijn opzet. De genoemde thema’s komen aan bod en geregeld word je als lezer verleid om stil te staan bij knap verwoorde gedachten, maar op de duur zijn het er zoveel dat je eroverheen leest of erover struikelt.
 
Hoofdpersonage is een niet met naam genoemde jongen, een buitenbeentje zoals er in het werk van Remmerts de Vries wel meer rondlopen. Op school kan hij niet aarden:
 
‘Schuivend op zijn stoel probeerde hij daar mee te doen met de dingen die mensen voor elkaar verzinnen opdat ze later nuttig worden.’
 
Aan dat ‘nuttig worden’ wil hij niet meedoen. Veel liever dwaalt hij buiten rond en als dat niet kan, verdwaalt hij in zijn eigen hoofd. Ook typerend voor de schrijver is dat hij kinderen met hun verbeelding afzet tegen volwassenen. Zij weten: ‘er is een leven achter de dingen’. Kinderen ervaren dingen die verborgen blijven voor de volwassenen, zoals de muziek in het ruisen van de bladeren of de geuren van het gras.
 
Op een dag beklimt de jongen een heuvel achter de tuin bij zijn huis, een heuvel die er eerst niet was. Hij weet zeker dat hij er iemand bijzonder zal ontmoeten. Na enkele dagen wordt de heuvel minder vreemd, iets wat Remmerts De Vries knap verwoordt: ‘hij was al minder verbaasd dat hij bestond’. En dan is er die wonderlijke ontmoeting, met een meisje dat net als Minoes van Annie M.G. Schmidt vroeger een kat was. Volgens haar was de jongen ooit een dolfijn. Ze spelen samen en zij voorspelt dat hij iemand zal ontmoeten met wie hij een leven zal kunnen uitbouwen. Eerst worstelt de jongen zich nog door zijn puberteit, waarbij de muziek hem overeind houdt. Maar dan ontmoet hij de ware.
 
Remmerts De Vries schrijft hier enkele mooie fragmenten over hoe geliefden elkaar kunnen vinden, ondanks of misschien wel net dankzij de verschillen:
 
‘ze waren lucht en water, eigenlijk. En toch verliefd. Verliefd, misschien, op de vreemdheid van de ander -. Want juist wat we zelf niet hebben kan heel aantrekkelijk zijn.’
 
Tegelijk komen deze gedachten af en toe opdringerig over doordat de auteur er al te veel woorden aan besteedt. Overigens verliest hij zich wel vaker in een teveel aan woorden met een moraliserend reukje, zoals in het fragment over hoe stom het is te dansen in de overvolle ruimte van een danszaal.
 
Na enige tijd wil zijn vriendin een kind, maar dat ziet de jongen niet zitten en hij vertrekt naar India, een land dat hem aanspreekt omdat de mensen er net als hij geloven dat ze vroeger een dier waren. Deze zijsprong breekt het ritme van het verhaal en voegt er bitter weinig aan toe en ook hier blijft de schrijver af en toe maatschappijkritiek spuien. Tegelijk maakt hij het zijn jonge lezers niet gemakkelijk om zich te blijven inleven. Het verhaal wisselt een personaal en een auctoriaal standpunt af, met plotse sprongen tussen hij, ik, je en jullie. Daarbij blijkt de ik zowel de verteller als de jongen (op latere leeftijd) te zijn.
 
Af en toe bemoeilijkt ook het taalgebruik de lectuur, met nodeloos zware naamwoordstijl (‘maar tijdens het verzinnen van dit plan’), gezochte beeldspraak (‘en toch veerde hij ervan op alsof hij een vinger in het stopcontact had gestoken’) of stroeve woorden (‘ze rennen weg voor hetgeen wat ze doet voelen’).  
 
Daan Remmert de Vries lijkt met dit verhaal Antoine de Saint-Exupéry achterna te willen. Zelfs de tekening op de voorkant kan verwijzen naar De Kleine Prins. Zijn verhaal mist echter de soberheid en de kracht van de Franse klassieker. De plot is te gekunsteld, de verwoording af en toe gezocht en het hoofdpersonage biedt te weinig kansen voor de jonge lezers om zich in te leven. Anderzijds kun je in het boek prachtige, bespiegelende passages ontdekken die lang nazinderen.  
 
Daan Remmerts de Vries: Het leven achter de dingen, Hoogland en Van Klaveren, Hoorn 2018, 92 p. : ill. ISBN 9789089672384 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri