Adolescenten

JEUGDBOEKEN NR. 8, SEPTEMBER 2018

Marisha Pessl : Neverworld Wake

door Kirstin Vanlierde

15+ - Een jaar na de mysterieuze dood van haar liefje, Jim, zoekt Beatrice, na veel twijfelen, de ander vier leden van hun oude vriendenkliek weer op. Ze had gehoopt op klaarheid, een gesprek over zijn dood misschien, maar de avond draait uit op een fiasco. Ze zijn van elkaar vervreemd, uitgezwermd in heel andere studierichtingen en levensstijlen, en niemand durft over Jim beginnen. In plaats daarvan wordt het een tocht naar een concert, met veel te veel alcohol en veel te slecht weer, en een auto-ongeluk.
 
Ze lijken er met de schrik van af te komen, maar algauw blijkt dat Beatrice en haar vrienden gevangen zitten in een ‘wake’: dezelfde dag herhaalt zich steeds maar weer. De enige manier om eruit te komen, is te stemmen wie van hun vijven het als enige mag overleven. Een onmogelijke opgave voor vijf doorgeslagen negentienjarigen die op elkaar aangewezen zijn maar elkaar eigenlijk nauwelijks nog kunnen luchten. En wat is er nu écht met Jim gebeurd, een jaar geleden? Beatrice probeert erachter te komen, en tegelijk in leven te blijven…
 
Marisha Pessl had al haar sporen verdiend op de beststellerlijsten van de New York Times met boeken voor volwassen, toen ze als derde roman voor het Young Adult-genre koos. Dat is te merken, op een aantal manieren. Zo spaart ze haar personages niet, en de gruwel van het scenario waarin ze terecht gekomen zijn, mag ook bij de lezer diep genoeg doordringen. Dit verhaal is geen goedkoop horrorscenario maar wil de allures hebben van een psychologische thriller. De emotionele afbrokkeling van de personages in het eerste deel, waarbij ze steeds meer uitwaaieren in chaos en wanhopig nihilisme, is zonder meer geloofwaardig.

Als de vijf zich onder leiding van Martha, de stille en wat zonderlinge van het gezelschap en degene aan wiens werkelijke motivatie Beatrice twijfelt, uiteindelijk toch verenigen om erachter te komen wat er met Jim gebeurd is, krijgt het geheel meer iets van een detective, en het tempo gaat omhoog. Dat voelt als een schisma in het verhaal, en ook de verdere psychologische ontwikkeling van de personages wordt vanaf dan voorspelbaarder (binnen de onvoorspelbaarheid die een goeie crimi wel moet hebben) en jammer genoeg ook vlakker. Vooral de rol die Beatrice zelf gespeeld blijkt te hebben op de fatale avond van Jims dood, en het feit dat ze zich daar tot het moment van de ontknoping niets meer van herinnert, hebben te veel een deus ex machina-gehalte. Ook de motivatie van Martha om ervoor te zorgen dat Beatrice degene is die de Neverworld-wake kan overleven, is te dun. Of de manier waarop de schrijfster die in beeld brengt, is dat. In beide gevallen is het effect lichtjes teleurstellend.
 
Een aantal van de psychologische mankementen van personages kunnen achteraf natuurlijk toegeschreven worden aan het feit dat Beatrice aan het slot van het boek ontwaakt uit een coma, en dat ze alles dus gedroomd kan hebben in plaats van beleefd. Maar dat is een slap excuus, de auteur zou haar touwtjes op het einde iets strakker mogen aantrekken.
 
Heeft Pessl toegevingen moeten doen aan het Young Adult-genre (maak het niet té moeilijk, en vooral herkenbaar genoeg voor jongeren die nog in het middelbaar zitten)? Zo voelt het soms wel een beetje, en dat is jammer. Want er staan rake zinnen in dit boek, rijke beschrijvingen en sterke passages. De auteur had genoeg psychologisch doorzicht om hier een boek van te maken dat jongeren een bijzonder krachtig signaal gaf over de grote vragen van de adolescentie, het nihilisme van genot en de zin van het leven. Het had een stomp in de maag kunnen zijn. In plaats daarvan settelt ze voor een onderhoudende maar niet echt diepgravende detective, met een voorspelbaar einde.

De vertaling door Annelies Jorna is puik, de zinnen lopen vlot en smaken nergens al te Engels, wat met boeken als dit geen sinecure is. Alleen had dit boek wel een Nederlandse titel verdiend, in plaats van deze – ongetwijfeld commercieel aantrekkelijke maar taalkundig manke – hybride die nu op de cover staat.
 
Marisha Pessl: Neverworld Wake, Q, Amsterdam 2018, 235 p. ISBN 9789021405278. Vertaling van Neverworld wake door Annelies Jorna. Distributie L&M Books 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri