Nederlands proza

BOEKEN NR. 10, NOVEMBER 2019

Heidi Koren: Hawaï 2000

door Lisanne Vroomen

In haar eerste roman, Hawaï 2000, weet Heidi Koren, die in 2015 debuteerde met de poëziebundel Gedachten over een mogelijk einde met minimale middelen een maximaal resultaat te bereiken. Er zijn maar weinig personages in Hawaï 2000, namelijk psychotherapeute Lin, haar vader, haar zus Sanne, haar moeder Annelies, haar stiefmoeder Saskia en haar buurman met zijn dochtertje. De structuur van het boek is duidelijk: er zijn vijf delen, die zich afwisselend afspelen in het heden en het verleden. Ook de setting is beperkt: de delen in het heden spelen zich grotendeels af in en rondom Lins huis en de delen uit het verleden centreren zich rondom haar ouderlijk huis en het zwembad. Zo is de opbouw en de structuur van het boek dus niet ingewikkeld, maar alles wat er tussen de regels door broeit tussen de personages is dat des te meer!
 
Hoofdpersoon Lin zit thuis met een burn-out. Om zichzelf te verwennen besluit ze een nieuwe bank te kopen, de Hawaï 2000. Hij past echter niet door haar voordeur en blijft daarom op de veranda staan. Dat komt goed uit want haar stiefmoeder heeft het helemaal gehad met Lins vader. Ze zet de oude man, die onder andere lijdt aan Alzheimer en Parkinson, bij Lin voor de deur af en vertrekt. Lin is echter niet van plan om haar vader binnen te laten en zo komt het dat hij geruime tijd op de bank op de veranda bivakkeert. Lin negeert hem zoveel mogelijk en alleen Buurman – dat wil zeggen Lins buurman van wie de naam niet genoemd wordt in het boek en die door Lin Buurman wordt genoemd – bekommert zich om de oude man die dag en nacht in de kou buiten zit.  
 
Deze absurde situatie roept meteen de vraag op wat Lins vader gedaan heeft om deze behandeling te verdienen. In de delen over het verleden wordt stukje bij beetje Lins kindertijd ontrafeld. Er zijn heftige dingen gebeurd en het wordt langzaam duidelijk waarom Lin haar vader buiten laat staan. Koren waakt er echter goed voor geen zwart-witverhaal te vertellen waarin vader slecht is en Lin goed. De vraag ‘Wanneer ben je slecht?’ blijft door het boek zingen. Is vader slecht omdat hij zijn gezin verlaten heeft? Is vader nu nog steeds slecht, nu hij Alzheimer heeft? Is Lin slecht omdat ze geen onderkomen regelt voor haar vader? Is Saskia slecht omdat ze vader zomaar achterlaat? Het verhaal is te subtiel om hier een kant-en-klaar antwoord op te formuleren. Zo broeit onder de simpele structuur een complexe verstandhouding tussen de personages.
 
Opvallend is het gebrek aan contact van Lin met anderen: haar moeder is dood, haar vader en zus heeft ze al jaren niet gezien en vrienden lijkt ze niet te hebben. Alleen met Buurman heeft ze contact, maar het is veelzeggend dat zij zijn naam niet eens weet. Dit maakt duidelijk hoe oppervlakkig dit contact van haar kant uit is, ondanks al zijn goede bedoelingen. De enige met wie Lin daadwerkelijk een verbinding heeft, is Jacob, haar herdershond. Ze lijkt hierin op haar vader, die op de veranda een ‘vriendschap’ sluit met een merel. De beperkte kring van personages en de beperkte setting is dus heel functioneel voor het boek: het toont het isolement van de hoofdfiguur.  
 
In Hawaï 2000 heeft alles een functie en is alle overbodige opsmuk zorgvuldig vermeden. Hoewel het daardoor in eerste instantie overkomt als een boek ‘volgens het boekje’, schuilt hierin de kracht van deze roman. Juist de minimale middelen die Koren gebruikt, maken Hawaï 2000 tot een schrijnend boek over (gebrek aan) menselijk contact en over wat mensen elkaar onbewust aandoen.  
 
Heid Koren: Hawaï 2000, Vrijdag, Antwerpen 2019, 174 p. ISBN 9789460018145. Distributie Elkedag Boeken

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri