Nederlands proza

BOEKEN NR. 2, FEBRUARI 2021

Hans Depelchin: Weekdier

door Lisanne Vroomen

Een naakte vrouw zit op haar knieën. Ze houdt een beker voor zich uit en schudt ermee. Er schieten steentjes uit, die ze verzamelt en waarmee ze geometrische patronen op de vloer legt. Een pianist begeleidt haar met muziek. Na een tijdje haalt ze een sokkel met een urn achter een wit doek vandaan. Op het witte doek verschijnen foto’s. Het publiek komt overeind en legt de handen op de urn.   
Met deze toneelvoorstelling annex uitvaartplechtigheid begint debutant Hans Depelchin zijn boek. Hij weet de lezer mee te voeren in een universum op het randje van het structuralisme en het postmodernisme. De ruimte waarin de roman zich hoofdzakelijk afspeelt, is de Bevrijdingslaan en gedurende het boek volgen we verschillende bewoners van deze straat. Al deze verhaallijnen komen samen in de proloog van de roman waarin de bewoners van de Bevrijdingslaan samenkomen in de kelder van nummer 17 voor de beschreven voorstelling.
 
Elk stuk van het boek legt een ander deel van de voorstelling bloot. De dode jongen wiens as in de urn zit, komt uit de straat. De actrice, de pianist en de fotograaf wonen er. In elk hoofdstuk komt iemand die betrokken is geweest bij het toneelstuk, aan bod. Zo wordt de beginscène steeds duidelijker, maar toch ook niet. Want hoewel elk hoofdstuk een puzzelstukje is, passen de puzzelstukjes toch niet precies in elkaar. En waarom is het überhaupt nodig om deze puzzel te leggen? Daarmee bedoel ik dat het nergens volledig logisch aanvoelt dat deze voorstelling wordt gegeven.
 
Elk hoofdstuk biedt ook een blik op de wereld van een van de personages en in tegenstelling tot wat de naam van hun straat doet vermoeden, is geen enkel personage vrij. Ze hebben verstikkende relaties, zoals Franky, die zich van zijn vriendin Olga niet aan de kunst mag wijden. Hij twijfelt of hij niet beter een relatie aan had kunnen gaan met Nora, een andere bewoonster van de straat, die geslagen wordt door haar vriend. Of zoals Briekje, die terwijl hij verstrikt is in relaties in het nu - drie als ik goed geteld heb - ook nog achtervolgd wordt door zijn eerste vriendin.
 
Het boek biedt een caleidoscopisch beeld van alle personages, dat nog eens extra lastig te interpreteren is doordat de grens tussen fantasie en werkelijkheid niet altijd duidelijk is en het soms onduidelijk blijft wat er aan te hand is. Wat bijvoorbeeld te denken van Collines ‘Mini Mollusk’: een monster dat kramp in haar onderbuik veroorzaakt – en uiteraard een verwijzing naar de titel. De omschrijving en zeker de bloeding waarmee ze bij de dokter belandt, doen vermoeden dat dit geen gewone menstruatiepijn is, maar een miskraam. De arts concludeert echter:
 
‘Je hebt een virus.’
[…]
‘Wat voor virus?’
‘Een variant van een ander virus.’
‘Ik heb alle nodige vaccins gekregen.’
[…]
‘Je bent nooit ingeënt tegen alle varianten. Maar je zult er snel vanaf zijn.’
 
Een duidelijke diagnose is dit in ieder geval niet. Zo laat Depelchin je op meerdere plekken in het boek in het donker tasten.
  
Hans Depelchin heeft met weekdier een interessant, maar zeker geen makkelijk boek geschreven. Het nodigt uit tot herlezen, maar ook dan zal er vermoedelijk tussen de structuralistische puzzelstukjes postmoderne onzekerheid blijven bestaan.  
 
Hans Depelchin: Weekdier, Breda, De Geus 2020, 333 p. ISBN 9789044543551. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri