Poëzie

BOEKEN NR. 1, JANUARI 2022

Maarten Goethals: Het nieuwe koninkrijk. Corona-cyclus

door Dirk De Geest

Ook Maarten Goethals heeft de ingrijpende invloed van corona op ons leven ondervonden. Die ervaring resulteerde in een cyclus van 15 gedichten, Het nieuwe koninkrijk. De gedichten zijn krachtig geïllustreerd door Robin Hendrix met houtskooltekeningen die de sfeer van de bundel uitmuntend weten te vatten.
 
Vanaf de eerste bladzijde verschijnt de wereld als een lege, haast onmenselijke ruimte. De mens is niet langer de drijvende kracht van het universum, want zijn aanwezigheid wordt gehinderd door de pandemie. Sterker nog, het lijkt alsof de mens overbodig en zelfs schadelijk is voor de aarde, waardoor deze thema’s naadloos aansluiten bij de klimaatproblematiek en de discussies over het antropoceen. Goethals beschrijft persoonlijk maar tegelijk ook in algemene termen de impact van corona op ons bestaan. Er is allereerst de eenzaamheid, het verlies van contacten en aanrakingen en een ander besef van wat ‘nabijheid’ moet impliceren. De mens wordt een schim, als het ware opgesloten in zichzelf. Datzelfde geldt ook letterlijk voor de manier waarop de lockdown de samenleving ontregelde tot in de kleinste details.
 
Die persoonlijke problematiek is niet alleen bijzonder ingrijpend, in de ogen van de dichter is ze onlosmakelijk verbonden met een crisis van de politiek en het aloude ideaal van democratisch samenleven. Corona heeft de ingeburgerde (en deels versleten) structuren overhoop gehaald en als het ware een nieuwe staatsvorm geïntroduceerd. Dat ‘koninkrijk’ wordt hier opgeroepen in laconieke, maar daarom niet minder sprekende beelden en indrukken. Individuen worden geraakt door de onmacht van de traditionele machtsstructuren, en repressie en verboden blijken machteloos tegen de vrijheidsdrang van de mens. Toch is ook dat individu onderworpen aan de tirannie van de corona, wat onder meer leidt tot een paar hilarische verzen over het hamsteren van toiletpapier.
 
In zijn poging om althans poëtisch de coronaperiode in bedwang te houden kiest Goethals voor een grote variatie aan stijlregisters. Soms is zijn vers bewust anoniem en administratief van toon, iets wat dan scherp contrasteert met sprekende beelden en beklijvende details. Op andere momenten is de zegging ronduit grotesk, op het vulgaire en het karikaturale af. Hier en daar kiest de dichter dan weer voor een intieme, bijzonder broze sfeer. Op die manier laat deze bundel de vele gedaanten en gezichten zien van een ingrijpende pandemie. Het nieuwe koninkrijk is een aangrijpend tijdsdocument, maar het is tegelijk ook een diepgaande analyse van onze tijd en onze maatschappelijke crisis.
 
Maarten Goethals: Het nieuwe koninkrijk. Corona-cyclus, Fluxenberg, Brussel 2021, 31 p. : ill. ISBN 9789464070170

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri