Vier jaar na Panter laat Brecht Evens een nieuw boek op ons los. Hij nam er
uitgebreid de tijd voor, en dat is eraan te zien. 336 stuk voor stuk
bedwelmende pagina’s zijn het indrukwekkende resultaat. Ze zijn geïnspireerd op
een moeilijke periode uit het leven van Evens zelf. Een periode van psychoses
en depressies. Evens neemt ons mee in die wereld, en hij doet dat met een
visueel én tekstueel vakmanschap dat hem op eenzame hoogte plaatst.
In Het amusement volgen we niet één, maar
drie hoofdpersonages. Jona, Victoria en Rodolphe dwalen door een verder niet
gespecifieerde grootstad. Het zou Brussel kunnen zijn, of Parijs, en ze
refereert ook aan Evens’ vorige boeken. Ook nu wordt er wat afgefeest in Disco
Harem, ook nu herkennen we een stad die vuil en kleurrijk tegelijk is, die
aantrekt en afstoot, die de grootste beloftes en de meest teleurstellende
desillusies aan elkaar rijgt tot een eindeloze ketting van dromen en
nachtmerries.
Dat is ook hoe dit boek is opgebouwd. De verhaallijnen vloeien onophoudelijk in
elkaar over, alles stroomt in dit boek, niets is afgerond of eindig, alles
vervliegt. Zoals het leven zelf dus. Best vermoeiend eigenlijk, maar als lees-
en kijkervaring is dit een belevenis zoals je ze vaker zou willen meemaken.
Rodolphe zit opgesloten in zijn hoofd en denkwereld, een mentale gevangenis.
Jona worstelt met demonen uit het verleden. Victoria zit vast in een houdgreep,
uitgevoerd door een legertje goedmenende vrienden. Samen en apart dwalen ze
door de grootstad, een pulserend hart, een plek van beloftes. Eén lange,
eindeloze nacht, zwoel en melancholisch.
Wat de drie hoofdpersonages
delen is de pijn. De universele, diepmenselijke pijn. Of we nu alleen zijn of
in een overvolle discotheek, of we bloednuchter zijn of in een eindeloze roes
verkeren, het maakt niet zoveel uit: uiteindelijk zijn we allemaal overgeleverd
aan een ultiem soort eenzaamheid, onoplosbaar, fundamenteel. Het maakt van
Evens’ beste boek tot nu toe een ode aan de kwetsbaarheid. Het is in die zin een
diep triest boek, al schuilt er ook altijd flinke portie ironie en
zelfrelativering achter de hoek.
Het amusement is
een caleidoscopische lees- en kijkervaring, soms is er een lichtstraal, maar
die breekt systematisch uiteen in duizend kleine straaltjes, naar links, naar
rechts, rechtdoor, voorwaarts, achterwaarts. Ja, er zit altijd een zekere
logica in wat er gebeurt en hoe, en toch vraag je je steevast af hoe je als
lezer kon belanden waar je bent beland. Je krijgt meermaals de neiging om terug
te bladeren, te zoeken naar meer betekenis. Het is een boek waarmee je nooit
klaar bent, waarin je eindeloos kan blijven lezen.
En kijken uiteraard, want naast
de tekst is het beeld in Evens’ boeken minstens zo geniaal. Soms overdadig en
barok, dan weer ongelooflijk efficiënt in zijn simpliciteit. Alle registers
passeren in Het amusement de revue.
Het is een absoluut meesterwerk dat Brecht Evens ons heeft geschonken. Een boek
om te koesteren, dat meer dan terecht geselecteerd werd voor het prestigieuze
festival van Angoulême.
Brecht Evens: Het amusement, Oogachtend, Leuven 2018, 336
p. ill. ISBN 9789492672094. Distributie Pinceel stripverspreiding
deze pagina printen of opslaan