Peuters en kleuters

Max Velthuijs: Het rode kippetje en andere dierenverhalen

door Jan Van Coillie

3+ - Max Velthuijs is meer dan de maker van de Kikker-boeken. Voor hij zijn geliefdste held bedacht, schreef en illustreerde hij al andere dierenverhalen. In deze bundel staan er vier, die zowel uit de jaren tachtig als negentig stammen.
‘Het rode kippetje’ leunt het dichtste aan bij de klassieke fabel, al ontbreekt de traditionele moraal. Het verhaal volgt de seizoenen, waarin het kippetje graan zaait, onkruid wiedt, het koren oogst en brood bakt. Elke keer vraagt zij de kat, de hond en de eend hem te helpen, maar die blijven weigeren. Als het kippetje hen ten slotte vraagt of ze mee van het brood komen smullen en ze hongerig komen toesnellen, wijst zij hen botweg af en eet zij alles alleen op. De kat zal haar honger moeten stillen met de mechanische muis die je als grapje op de prent van haar huis ziet.
Ook ‘De eend en de vos’ lijkt op de bekende fabels waarin de sluwe vos een slachtoffer zoekt om op te eten. Ook bij Velthuijs wordt hij keer op keer bedot, maar opnieuw is het einde onverwacht: ‘“Nee,” zei de eend, “ik trouw niet met je. Vossen houden te veel van eenden. Maar vrienden kunnen we wel zijn.”’ Een dergelijke ode aan de vriendschap die verschillen kan overstijgen is typisch voor Velthuijs.
‘De beer en het varkentje’ opent met een tafereel dat Velthuijs al evenzeer typeert: de beer die lekker lui van het leven ligt te genieten: ‘hij was tevreden over het leven en maakte zich geen zorgen over de toekomst.’ Het contrast met het overijverige varkentje dat zijn wintervoorraad inslaat, is groot. Natuurlijk heeft de beer die winter honger en klopt hij aan bij het varkentje. Die laat hem allerlei karweitjes opknappen in ruil voor eten. Beer werkt graag en hard en prijst zijn vriend met een woordgrapje: ‘“Varkentje,” zei de beer tevreden, “je bent een spaarvarken.”’ Velthuijs vervangt hier de belerende moraal door een beeld dat de voordelen van samenwerken in de verf zet.
‘De gevaarlijke reis’ lijkt aan te sluiten bij de verhalen over het duo Olifant en Krokodil, maar laat de twee dieren in een andere rol zien: Krokodil is hier de dienaar van koning Leo en de olifant blijkt de president van Amerika. Om een brief van zijn meester veilig op zijn bestemming te krijgen, onderneemt de krokodil een wereldreis. Als lezer vraag je je af wat hem bezielt en vind je hem dom en roekeloos, maar uiteindelijk blijkt zijn volharding wel zinvol en krijgt hij niet alleen een titel van de koning, maar ongetwijfeld ook de bewondering van de lezer. Aan het slot richt Velthuijs zich rechtstreeks tot zijn jonge publiek, maar wie een moraal verwacht, krijgt opnieuw iets anders: ‘Tot slot nog dit, lieve kinderen. Als je zelf geen trouwe dienaar hebt, stuur je brief dan gerust per post en vertrouw er maar op dat hij aankomt. Overal ter wereld.’

Max Velthuijs, Het rode kippetje en andere dierenverhalen, Leopold Amsterdam, 2013, 121 p., ill. € 14,95. ISBN 9789025864255. Distributie: WPG Uitgevers

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswelp 2013

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri