Adolescenten

Elizabeth E. Wein: Rose onder vuur

door Kirstin Vanlierde

14+ - In Rose onder vuur, voert Elizabeth Wein haar geliefde personage Maddie opnieuw op in een bijrol, en stelt ze een andere vrouwelijke pilote voor, Rose Justice, een jonge Amerikaanse die de Britse piloten komt bijstaan, en na het achternazitten van een V-bom boven Frankrijk onderschept wordt door Duitse vliegtuigen.
Lezers die het bejubelde Codenaam Verity apprecieerden, zullen heel wat herkennen van Weins liefde voor vliegen en vliegtuigen. Ook het verhaal, een dagboek opgeschreven in de ik-persoon, roept herinneringen op. De spanningsboog in Rose onder vuur is echter van een heel andere orde dan die in het voorgaande boek. Hij is eenvoudiger, en er zijn ook niet die opmerkelijke plottwists die Codenaam Verity uittilden boven het gemiddelde niveau. Toch is Rose onder vuur zeker geen slecht boek. Er zit immers meer dan genoeg in om de lezer te laten huiveren. Rose wordt immers als krijgsgevangene naar het concentratiekamp van Ravensbrück gestuurd, waar duizenden vrouwen mishandeld worden en net niet omkomen van de honger.
Wein is zeer goed in het beschrijven van menselijke ontbering, en ook dit verhaal kruipt onder je vel, al ontbreekt de spanning van Codenaam Verity. Het is van bijna in het begin immers duidelijk dat Rose haar memoires opschrijft na haar bevrijding (of eerder: ontsnapping). Dat ze het er levend vanaf brengt, is dus meteen geweten, en de trauma’s die Ravensbrück heeft veroorzaakt, komen niet zo schrijnend uit de verf als de beschrijving van het leven in het kamp zelf.
Met haar keuze voor precies dit concentratiekamp toont Wein de lezer een ander stuk van de Tweede Wereldoorlog dat, net als het fenomeen vrouwelijke piloten, wellicht minder bekend was: de medische experimenten op gevangenen. Rose sluit vriendschap met de Konijnen, vrouwen op wie door artsen geëxperimenteerd is met bacteriële besmettingen en opzettelijke verminkingen. Net als bij het vorige boek is de auteur zeer goed geïnformeerd, en geen van de gruwelijkheden is verzonnen.
Rose probeert het verstand niet te verliezen door het bedenken van poëzie. Het laat de lezer verlangen naar de originele Engelse versie, want in het Nederlands werken de vertalingen niet altijd goed. Dat gevangenen hele lappen tekst uit hun hoofd kenden, en vooral dat Rose ze bedacht zonder ooit de mogelijkheid om ze op te schrijven, vraagt wel wat van het welwillende geloof van de lezer. Soms lijkt het alsof Rose in het kamp niets anders te doen heeft dan het verzinnen van poëzie. Maar die zwakte maakt Wein dan meteen weer goed met kleine, roerende details van vriendschap in het kamp of met beklemmende beschrijvingen van uitgemergelde skeletten van vrouwen, graaiend naar een beschimmelde korst in de modder.
Alles bij elkaar is Rose onder vuur zeker het lezen waard, en het brengt de onmenselijke praktijken tijdens de Tweede Wereldoorlog nog maar eens scherp in beeld voor een jonge generatie.

Elizabeth E. Wein, Rose onder vuur, Van goor Houten, 2014, 327 p., € 19,99. ISBN 9789000330737. Vert. van: Rose under fire door Wybrand Scheffer. Distributie: WPG Uitgevers

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswelp 2014

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri