Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 8, JULI 2016

Carl Norac, Ingrid Godon (ill.): Ik en de beer

door Frauke Pauwels

 4+ - Een pluim voor de vormgever van Ik en de beer: de prachtig uitgebalanceerde cover straalt tederheid uit zonder zeemzoeterig te zijn. De kordate letter en het krachtige rood waarin de titel is gezet, sluiten bovendien mooi aan bij het verhaal. 
Centraal in Ik en de beer staat de jonge Leo, die naar eigen aanvoelen overal op tegenstand stuit. Alleen ‘een enorme bruine beer’ loopt niet voor hem weg. Meer zelfs, die komt achter hem aan… Dat is niet het begin van een bloedstollende achtervolging, maar van een vriendschap die Leo genoeg vertrouwen geeft om verder te gaan.

Zeker voor jonge lezers biedt het boek een herkenbare ervaring: het gevoel dat iedereen tegen je is. De nog ontwikkelende, ik-gerichte emotionaliteit van Leo breidt die dreiging uit naar de omgeving. Ook de regen, de rivier, de bomen… Allemaal hebben ze het vandaag op hem gemunt. Dat gevoel wordt in de tekst erg expliciet gemaakt, zodat de lezer geen emotionele of literaire bagage nodig heeft om te snappen wat er speelt. Bovendien verloopt het verhaal voorspelbaar: elke nieuwe ontmoeting leidt tot een nieuwe ‘vijand’ – tot er één achter hem komt. Beer wint zo meteen zijn vriendschap… maar niet die van Leo’s entourage.  
Het boeiende uitgangspunt ten spijt, biedt Ik en de beer weinig groeikansen. Aan het einde van het verhaal staat Leo immers nauwelijks verder: ‘De volgende keer dat iedereen weer eens tegen me is, haal ik mijn vriend erbij’. Zo heeft het hoofdpersonage – en mogelijk ook de kindlezer - doorheen het verhaal weliswaar een strategie gevonden om met het gevoel om te gaan, het gevoel zelf wordt niet ontkracht of gekaderd.
 
De kracht van het prentenboek ligt dan ook voornamelijk in de illustraties. Pastelkleuren of een al te krullerige lijnvoering heeft Ingrid Godon niet nodig om ontwapenend mild te zijn. Ook voor deze illustraties zet ze een mix van technieken in, waarbij een schetsmatige lijnvoering en onafgelijnde inkleuring mooi samengaan. Knap is bijvoorbeeld de paginavullende prent van een regenbui waardoor de – ook verhoudingsgewijs - kleine Leo zich een weg baant. Een vleugje kleur in strijd met het grijs, dat als het ware over het blad is uitgekamd. Ook het samenspel en de wisselwerking tussen aflopende en strak, vierkant afgesneden prenten werkt goed, als een voorzichtige verkenning van de mogelijkheden van het prentenboek. De soms bevreemdende gezichtsuitdrukkingen uit Godons meer filosofische werken of het doorgedreven spel met tonen en weglaten werden hier niet ingezet. Ik en de beer is dan ook een prentenboek dat duidelijk op een breder publiek is gericht — en zo hopelijk voor velen een opstap kan zijn naar het betere kinderboek.
 
Amsterdam : Querido 2016, [34] p. : ill. Vert. van: Un ours, et moi, et moi, et moi door Jacques Dohmen. ISBN 9789045119106
 

deze pagina printen of opslaan