Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2018

Dimitri Leue, Sabien Clement (ill.): Boom-Boom. Over vreemden en vrienden

door Jan Van Coillie

‘Eerst wisten ze niet eens dat er een andere boom was. De eekhoorns hadden alles: lekkere eikels, twijgjes en takjes om nesten mee te bouwen, bladeren tegen de regen en de zon, genoeg schors en mos om hun nestjes zacht en warm te houden. Vanaf het hoogste topje van de kruin hadden ze een prachtig zicht op de lege vlakte rondom hem. Midden in het grote niets was deze boom alles.’
 
4+ - Wat een mooie ouverture is dit, met een mysterieuze openingszin, een meeslepende tweede zin en een slotzin die door het contrast aan het denken zet. Voor de eekhoorns van Eikrijk is hun boom inderdaad het centrum van de wereld die reikt tot waar ze kunnen kijken. Tot op een dag de grijze, wijze Jimjilli Jimjilla een takje laat zien dat een duif liet vallen. Verbijstering alom, want het komt niet van hun boom! De durfal Soeslik gaat op verkenning, met in zijn kielzog de zachtaardige maar avontuurlijke Tamia.
 
Uiteindelijk leidt hun tocht tot een pijnlijke botsing tussen twee culturen, die escaleert in brutaal geweld en vernieling: de boom van de vreemde streepjeseekhoorns gaat in vlammen op, waardoor ze op de vlucht moeten, richtring Eikrijk. Gelukkig is er Tamia, zij sloot vriendschap met Tsjip en samen zorgen zijn voor een sprankel hoop. Als die sprankel op het einde echter lijkt te doven in een patstelling, laat de verteller het laatste woord aan de lezer: ‘Wat zou jij doen?’
 
Met die vraag drukt Dimitri Leue lezers en luisteraars met hun neus op hun verantwoordelijkheid. De kwestie van vreemden en vrienden, van migranten en ‘eigen volk’ dwingt tot keuzes. De opening van het verhaal maakt nieuwsgierig en het slot prikkelt. Jammer genoeg lost het verhaal dat daartussen ligt de verwachtingen niet echt in.
 
Allereerst ligt de boodschap er vingerdik op. Er is de zwart-wit tegenstelling tussen de goede Tamia, Tsjip en de oude, wijze eekhoorn enerzijds en de inslechte reuzeneekhoorn Rafutin met zijn kompanen anderzijds. En er zijn de zware toespraken vol wijze woorden. Om zo’n les te kunnen geven, blijkt Tjsjip overigens plotseling het Eikrijks perfect te beheersen:
 
‘Ja, wij hebben dingen die anders zijn, maar wij zijn ook bang, net zoals jullie. Angst geeft je slechte raad.’ Tamia sluit zich bij hem aan: ‘Tsjip heeft gelijk. […] Wie bang is, neemt vreemde beslissingen. We moeten niet bang zijn voor hen. We moeten bang zijn voor onszelf. Zijn wij wel de goeden?’
 
Zo gaat ze nog een poosje door en alsof dat nog niet genoeg is, bevestigt de wijze Jimjilli Jimjila nog eens hun woorden.
 
Na het veelbelovende begin zakt ook het ritme van het verhaal wat in elkaar. Dat komt vooral door de opeenstapeling van korte, gelijklopende zinnen die de vaart eruit haalt. Toch lees je geregeld ook zinnen die tot de verbeelding spreken, hoe kort ze ook zijn, zoals ‘De muziek streelde haar ogen dicht. De slaap danste haar oren binnen.’
 
De illustraties van Sabien Clement volgen het ritme van het verhaal. De openingsprent intrigeert met de ragfijne takken die doen denken aan Japanse prenten en de langgerekte eekhoorns met hun opvallende pluimstaarten. Clement kiest voor een sober kleurenpalet, met overwegend bruine, grijze en mosgroene tinten. Door contrasten drukt ze de symboliek van het verhaal uit. Wanneer Soeslik en Tamia vanop een berg de twee bomen kunnen zien, tekent ze het ene landschap in het wit en het andere in het geel. Wie goed kijkt, kan achter enkele heuvels nog andere, kleinere bomen ontdekken.
 
Leue schreef zijn verhaal eerst als muzikaal theater, begeleid door een mix van klassiek en jazz. Ik kan me voorstellen dat in die vorm de boodschap sterker overkomt. In dit prentenboek laat ze te weinig ruimte voor de lezer of luisteraar. Het zal vooral aan de voorlezer zijn om die ruimte toch te scheppen.
 
Dimitri Leue, Sabien Clement (ill.): Boom-Boom. Over vreemden en vrienden, Lannoo, Tielt 2017, 40 p. ill. ISBN 9789401444750 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri