Vanaf zes jaar

JEUGDBOEKEN NR. 1, JANUARI 2021

Thé Tjong-Khing: Russische sprookjes

door Jan Van Coillie

6+ - De laatste jaren spitst meester-illustrator Thé Tjong-Khing zich toe op het sprookjesgenre, als illustrator én als verteller. Na De sprookjesverteller, Sprookjes van Andersen en Sprookjes van overal is er nu het boek Russische sprookjes   

Op cover en titelpagina wordt Thés naam gevolgd door de aanduiding ‘De sprookjesverteller’. Zoals in de vorige boeken uit deze reeks is die verteller duidelijk aanwezig in de teksten, als een grootvader die zich richt tot zijn kleinkinderen. De tekst staat dan ook bol van aansprekingen als de volgende: ‘Hoe dat kon, vraag je je af?’; ‘En kun je nog iets leren van dit sprookje? Zeker, je kunt beter niet liegen.’ Of ‘Een eigenaardig huisje was het, kijk maar naar de tekening op bladzijde 130, bij het verhaal ‘Baba Jaga’. En zie je dat hek, met al die doodskoppen erop?’
 
Die illustratie op pagina 130 is Thé Tjong-Khing ten voeten uit. Je ziet de jonge heldin (die anders dan in de bewerkingen van Jacques Vriens geen naam krijgt) van achteren, tenger en nietig, links onderaan op de prent waarin vooral het kleurgebruik en het decor emotie oproepen: het houten huis op kippenpoten van Baba Jaga staat in een cirkel van palen met doodskoppen die op zijn beurt omringd wordt door hoge boomstammen met kruinen die verdwijnen in het duister. Over alles hangt een sombere grijsheid. Ook bij de andere sprookjes besteedt Thé veel aandacht aan de decors en kostuums, met duidelijk, Russische accenten. Kijk maar naar de kroon en de mantel van de tsaar of naar het paleis van de reus.
 
De verteller selecteerde 14 sprookjes uit de rijke Russische verhalenschat. De keuze is duidelijk toegesneden op jonge kinderen uit ons taalgebied. De verhalen bevatten veel sprookjeselementen die herkenbaar zijn voor kinderen van bij ons, maar die toch telkens een andere twist krijgen: van het assepoestermotief (hier moet het meisje drie zakken erwtjes schoonwrijven) over elementen uit Blauwbaard (hier is het een grootvorst die de verboden deur opent) tot glazen bergen en boze stiefmoeders. Over die laatste voegt de verteller bij het sprookje over Baba Jaga trouwens een slotzin toe:
 
‘Ja ja, stiefmoeders in sprookjes, die kunnen er wat van! Gelukkig is dat in het echte leven heel anders.’
 
Andere stereotypen uit sprookjes laat Thé Tjong-Khing wel intact. Zo zijn de rollenpatronen in ‘De jager en zijn vrouw’ bedenkelijk. Wel voegt hij een grapje toe voor de volwassen voorlezer over de vrouw: ‘Ze werd boos en wilde niet meer met hem praten, niet meer voor hem koken, en nog meer niet.’ Kijk-, (voor)lees- en luisterplezier gegarandeerd voor jong en oud.
 
Eén kritische bedenking toch. In de veronderstelling dat Thé Tjong-Khing geen Russisch kent, moet hij zijn bewerking gebaseerd hebben op bestaande vertalingen. Die worden nergens genoemd en dat is jammer. Hoe vrij hij ook tewerk gaat, een bewerker is altijd schatplichtig aan zijn ‘voorgangers’ die het dan ook verdienen om vermeld te worden.
 
Thé Tjong-Khing: Russische sprookjes, Gottmer, Haarlem 2020, 167 p. : ill. ISBN 9789025772802. Distributie L&M Books 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri