Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 10, DECEMBER 2021

Katrien Maris: Julia’s droom

door Brigitte Minne, Trui Chielens (ill.)

5+ - Niet groter dan een hand is Julia bij haar geboorte. Om hun dochter zo goed mogelijk tegen de opdringerige nieuwsgierigheid van de buitenwereld te beschermen, leven de ouders teruggetrokken in hun huis, met een hoge haag rond de tuin. Niettemin beleeft Julia een magische kindertijd. Papa, lantaarnaansteker van beroep, knutselt aan een ronddraaiende lantaarn en ‘toverde dansende lichtjes op de muren.’ En mama vertelt haar sprookjes, die altijd goed eindigen .Ook verzint ze verhalen over een dappere ridder, die toevallig net zo groot is als Julia.  

Wanneer haar ouders overlijden, wordt Julia ontvoerd door de wrede Stook, directeur van een ‘rariteitencircus’. Ze kan nog net de koffer met papa’s onvoltooide lantaarn meegrissen. Ze ontmoet de Siamese tweeling Rosie en Marie, de vrouw met de baard Alice, de reus Gaston en de man met de vissenhuid Maurice. Onmiddellijk voelt ze zich thuis in deze kleurrijke familie, al moeten ze elke avond voor Stook de meest vernederende voorstellingen geven. Ondertussen heeft die kleine ridder uit moeders verhalen zich in Julia’s hoofd genesteld en samen denken ze na over een betere toekomst voor de hele circusfamilie. Zachtjes rijpt zo het plan om papa’s werk af te maken. Uiteindelijk ontvluchten de circusbewoners Stooks tirannie en met de toverlantaarn van Julia’s papa openen ze hun eigen magisch theater. Het wordt een overdonderend succes.
 
Knap hoe verwijzingen naar andere verhalen hier door elkaar heen wervelen. Julia doet denken aan ‘Duimelijntje’. Stook heeft iets van Stromboli, de hardvochtige poppenspeler uit de film Pinokkio. En wie de musicalfilm The greatest Showman zag, zal die typerende, warme verbondenheid tussen de bijzondere artiesten onmiddellijk in dit verhaal herkennen.
 
Brigitte Minne kaart een netelige vraag aan: hoe bouw je een gelukkig leven uit als je uiterlijk niet strookt met de norm van de samenleving? Isolatie is slechts een tijdelijke oplossing. Julia’s beschutte tijd met haar ouders verwarmt en heelt haar als een behaaglijk deken, maar uiteindelijk moet ze haar schuilplaats verlaten. Maar de samenleving is nog lang niet klaar om dergelijke minderheidsgroepen vlot te integreren. Te vaak worden ze onderdrukt en vernederd. Minne windt er geen doekjes om, we lezen hoe Stook Julia’s keel dichtknijpt wanneer ze niet onmiddellijk doet wat hij vraagt. Hij dwingt de Siamese tweeling elkaar te slaan op het podium en dat moet dan een komische act voorstellen.  
 
De luide roep om zelfbeschikkingsrecht, volg je innerlijk kompas en realiseer je dromen, is een mooie boodschap om dit verhaal mee te eindigen. En de bijzondere talenten van de circusbewoners worden nog eens netjes opgesomd. Maurice is een rekenwonder, Gaston een knutselaar en Rosie en Marie kunnen bakken als de beste. Alice naait de mooiste kleren en Julia is een kei in verhalen verzinnen en tekenen. Maar die talenten lijken, als voorgevormde stukjes van een puzzel, net een tikkeltje te vlot en te voorspelbaar in elkaar te schuiven. De snelle en succesvolle realisatie van het magisch theater komt geforceerd over, waardoor het einde aan kracht inboet.
 
Trui Chielen slaagt er perfect in om de magische sfeer van circus en theater tot leven te brengen. De mysterieuze glasmozaïek aan de binnenkant van het omslag zet meteen de juist toon. In rood wit en blauw dansen indrukwekkende patronen voor je ogen. Deze drie kleuren vormen ook een rode draad in de verdere illustraties
 
De meest sfeervolle illustratie vind ik de laatste. Deze prent over twee overliggende bladzijden toont een verduisterde circustent Het duister heeft een sprookjesachtige blauwgroene kleur en wordt doorbroken door warm witte lampjesslingers en lichtbollen. In de piste, voor het zware roodfluwelen gordijn, laat de toverlantaarn een kudde helwitte, doorschijnende paarden galopperen. Julia en de Siamese tweeling, alle twee in een rode jurk, zorgen dat alles vlekkeloos verloopt. Achter de ring zien we de enthousiaste gezichten van het publiek, als witte schaduwen. Grappig detail is dat haast iedereen van een wafel geniet.
 
Toch schieten de illustraties te kort, want op een aantal emotionele momenten lijken ze de tekst niet te vinden. Wanneer het bijvoorbeeld tijd is om aan de voorstelling te beginnen zijn de artiesten verdrietig over alle vernederingen die hen te wachten staan. In de illustraties zien we verschillende onbekende acrobaten aan touwen bungelen en door de lucht buitelen. Op zich een fascinerende illustratie, maar tegelijkertijd voelt ze vlak aan omdat ze niets van de emoties in de tekst weerspiegelt.
 
Brigitte Minne, Trui Chielens: Julia’s droom, De Eenhoorn, Eke 2021, 40 p. : ill. ISBN 9789462916012

deze pagina printen of opslaan