6+
- Illustratorenkoppel Jacques Maes en Lise Braekers, Jacques & Lise, werden
wereldwijd al meermaals geprezen voor hun werk en weten de kijker keer op keer
te verrassen met hun prachtige illustraties. Na het tekstloze Als sneeuw voor de zon kiest het duo opnieuw voor
een prentenboek met tekst. Hoewel ze trouw blijven aan hun gekende robuuste
tekenstijl in een beperkt kleurenpallet zijn er ook enkele vernieuwende
elementen, zoals de interactieve kaders en flappen en het gebruik van felle kleurcontrasten.
De details van de tekeningen zijn minder verfijnd dan in Oskar (2016) en
Duif, maar de weelderige
paginagrote illustraties zijn opnieuw een ware streling voor het oog.
Henry, een kleine besnorde man
met een prominente vetkuif, woont in een kale kamer. Wanneer hij uit het raam
kijkt ziet hij de schoonheid van de natuur en besluit hij deze naar binnen te
halen. Zo krijgt zijn ruimte de kleuren en vormen van buiten: een tafel en
stoelen worden uit het hout van de bomen gesneden, een vaas uit de rots en een
halfnaakt dier verraadt dat zijn vacht gebruikt werd om er een tapijt van te
maken.
Maar wanneer is het genoeg?
Kenmerkend voor de boeken van Jacques & Lise is dat de vaak gevoelige
moraal op een luchtige en ongedwongen manier wordt gebracht, zonder dat het
belerend aanvoelt. Hoewel Henry eerst enkel praktische gebruiksvoorwerpen in
huis lijkt te halen, volgen later ook planten, dieren en zelfs grote
vogeleieren die enkel een decoratieve functie hebben. Net zoals in Viktor halen de auteurs de huidige
consumptiemaatschappij aan door impliciet te verwijzen naar de invasie van de
mens op de natuur die nog maar weinig grenzen kent.
De vrienden van Henry zijn
jaloers bij het zien van de prachtig gevulde kamer en wanneer hij de geheimen
van zijn inrichting prijsgeeft, plundert iedereen er buiten op los. Er volgen
kleine tekeningen met taferelen waarbij een kaalgeplukte kip tevergeefs haar
veren achterna loopt, weelderige planten gedegradeerd worden tot hun steel en
insecten op zoek moeten gaan naar een nieuw onderkomen nadat hun habitat werd
meegenomen. De illustraties worden met de nodige humor gebracht, maar de
troosteloosheid van de beelden zal oudere kinderen ongetwijfeld niet ontgaan.
Daarnaast spreken de auteurs de jonge lezer aan in hun fantasie door symbolisch
spel te betrekken in hun tekeningen. Zo zal de vorm van het ei dat Henry laat
vallen later zijn hoed worden.
Het besef dat ook natuurbronnen
uitgeput geraken is onvermijdelijk: de kaalheid en de kilte die eerder Henry’s
kamer typeerden, ziet hij nu buiten door het raam.
‘Zijn
overvolle kamer voelt plots heel leeg.
Gelukkig is er ruimte om
opnieuw te beginnen.’
Gepakt en gezakt verhuist Henry met
een aantal essentiële zaken naar een nieuwe ruimte. Dat laatste mag de lezer
gerust letterlijk nemen, want zijn nieuwe uitzicht lijkt de maan te zijn. Hij
besluit dat hij wat hij door het raam ziet wil behouden in haar pracht en dat
het binnen goed is zoals het is.
Kinderboeken
over klimaatbewustwording zijn de laatste jaren aan een flinke opmars bezig.
Anders dan prentenboeken uit hetzelfde genre benoemen Jacques en Lise het
probleem niet noch reiken ze oplossingen aan. Henry en zijn vrienden worden op
geen enkel moment terecht gewezen voor het plunderen, wel worden de gevolgen
van hun gedrag getoond. Dit is een uitnodiging voor de lezer om zelf na te
denken over waar onze spullen vandaan komen. Dat de auteurs allerminst een
waardeoordeel willen vellen wordt duidelijk in de illustratie op de achterflap
die erkent dat ook boeken een product zijn van de natuur. Ook Henry zelf
zondigt nog wel eens aan zijn goede voornemens wanneer hij een nieuwe hoed
maakt van een halve planeet.
Henry is een boek dat stemt tot
nadenken. Over de onverzadigbare mens voor wie de uitbuiting van natuurbronnen
een evidentie is geworden, maar evenzeer over de mens die verwonderd blijft
over het buitengewone uitzicht dat de ongerepte natuur ons te bieden heeft.
Jacques Maes, Lise Braekers:
Henry, Van Halewyck, Kalmthout 2020, 36 p. : ill. 9789463832397. Distributie
Pelckmans Uitgevers
deze pagina printen of opslaan