Thomas Möhlmann vat, blijkens zijn recentste bundel, poëzie op als een soort van existentiële plaatsbepaling. De dichter onderzoekt zichzelf door zich te situeren ten opzichte van anderen, door aan zichzelf een plaats toe te kennen of althans daarnaar op zoek te gaan. In die zin is het geen toeval dat deze gedichten vooral geobsedeerd zijn door de coördinaten van tijd en ruimte. Dat bepaalt ook de globale structuur van deze hecht gecomponeerde bundel. De eerste reeks heet ‘Hiervandaan’, de laatste ‘En hier’. Tussen die uitersten, die een heengaan en een terugkeer symboliseren, wordt er vooral bewogen ‘achter de wolken’, ‘onder mijn voeten’ en ‘tussen alle geluiden’ (met de titels van de respectieve afdelingen). Daardoor wordt het dichterlijke ik vooral nomadisch geportretteerd, voortdurend in beweging, onderweg zonder dat de bestemming duidelijk is. Dat thema is op zich weinig vernieuwend, maar Möhlmann slaagt erin met weinig opzienbarende middelen een bijzonder indringende poëzie te schrijven. Dat begint al met ‘Afspraak’, een reeks prachtige liefdesgedichten. De liefde wordt hier beschreven als een ‘afspraak’, een ordening waarbij de taal een belangrijke rol vervult. Afspraken worden als het ware een kosmisch principe dat van het ene gevolg in het andere glijdt, een dynamiek die algauw het zelfstandige handelen overstijgt. Die spanning is in vrijwel elk gedicht in deze bundel terug te vinden. Telkens weer gaat het om ‘iedereen’, om gebeurtenissen die ‘normaal’ zijn, om de herkenbaarheid van routines en details. Die huiselijke wereld wordt echter in het vers subtiel ontregeld, waardoor een bevreemdend effect ontstaat. Vaak leidt dit tot een fundamentele bevraging van het bestaan, van handelingen en gevoelens, van de waargenomen samenhang. Möhlmann kiest bewust voor een poëzie die het understatement huldigt, maar onderhuids wordt de tragiek toch wel tastbaar: de dood en het verdwijnen zijn nooit ver weg. De saamhorigheid van mensen geeft, hoe intens ook, nooit zekerheid over de toekomst. In die zin is Waar we wonen een plaatsbepaling, maar tegelijk ook noodzakelijk een momentopname. Dit is een bijzonder waardevolle bundel, die bij elke herlezing wint aan intensiteit en belang.
Thomas Möhlmann, Waar we wonen, Prometheus Amsterdam, 2013, 70 p., € 15. ISBN 9789044625189. Distributie: WPG Uitgevers
Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2013
© 2024 | MappaLibri