Of
het een bewuste keuze is of niet, een titel als De tijdreizen van Ana Ivan zal vele
lezers in eerste instantie op het verkeerde been zetten. Maar met kleffe
sciencefiction heeft het romandebuut van de Deen Mikkel Rosengaard gelukkig
niets te maken. De zogenaamde tijdreizen vormen namelijk een onderdeel van de
conceptuele kunst van de Roemeense Ana Ivan, die in New York exposeert en
bevriend raakt met de Deense broer van de galerijhouder. De video- en performancekunst van Ivan put uit
haar persoonlijke verleden. Tijdens de talrijke gesprekken met de hoofdpersoon
licht de kunstenares toe waarom ze zich een tijdreizigster voelt en hoe haar
jeugd verliep.
Dit
uitgangspunt vormt eigenlijk de raamvertelling rond de geschiedenis van een
Roemeens koppel wiskundigen en hun dochter dat in de jaren ’70 en ’80 van de
vorige eeuw te maken kreeg met het corrupte communistische regime. Het echtpaar
wordt gefnuikt in zijn universitaire ambities omdat de vrouw en in mindere mate
de man niet willen meewerken aan het door en door corrupte Roemeense systeem.
Door
het basisthema te versnipperen, in stukken en brokken te presenteren en te
verweven met het omhullende verhaal - dat als thema’s de globalisering en de
wereld van de moderne kunst heeft (hoeveel kan er veranderen op een paar
decennia?) slaagt Rosengaard erin een vrij conventioneel verhaal om te turnen
naar een spannende historie.
Wat daarbij opvalt, is
de relatief luchtige en vrolijke toon waarmee de auteur enkele behoorlijk
zwaarmoedige thema’s (o.a. zelfmoord, identiteitscrisis) weet te behandelen.
Net deze lichte toon maakt de onderwerpen vlot toegankelijk zonder aan kracht
in te boeten. Rosengaard kan de harde realiteit en de schokkende emoties
overdragen zonder dat de lezer kopje onder gaat in peilloze droefenis. Dat is
dan ook meteen de grote kracht van deze roman en laat toe een oogje dicht te
knijpen voor enkele sporadische stuurloze momenten.
Amsterdam : Querido 2016, 286 p.
Vertaling van Forestillinger om Ana Ivan door Bert Kraamer. ISBN 9789021402772. Distributie: LMBooks
© 2024 | MappaLibri