Ik hier jij daar

Als poëzie een plaats kan zijn, dan is deze bundel een pakhuis. Ghayath Almadhoun en Anne Vegter stapelen hun verzen meticuleus en ontmoeten elkaar ertussen. De verloren vluchteling en de Nederlandse die weet dat de oorlog nooit ver weg is: in Ik hier jij daar vinden ze elkaar.


Ghayath Almadhoun werd geboren in een Palestijns vluchtelingenkamp in Damascus. Vandaag woont hij in Stockholm, waar het misschien stiller is, maar daarom niet beter.

‘Waar alles zich in stilte voltrekt: blijdschap, verdriet, waanzin, zelfs het geweld vindt plaats in stilte. Toch lijd ik niet aan het Stockholmsyndroom, maar aan het syndroom van Damascus.’

Aan de verscheurende oorlog, zo ontdekken Almadhoun en Vegter samen, is niet te ontsnappen. Almadhoun draagt Damascus op zijn schouders, ook in de stille slaapkamer van zijn Zweedse geliefde. Tegelijk heeft Vegter, product van vreedzaam Nederland, maar weinig verbeelding nodig om de rust verstoord te zien.

Hoe snel geweld kan escaleren, verkent ze in de gedichtenreeks ‘ondertussen in nederland’: een dystopie die voortrolt als een sneeuwbal. Wat begint met brave gezinnen in brave wijken eindigt enkele tientallen regels later met hopeloze bootvluchtelingen. Plots is Damascus niet ver weg.

Vormelijk zijn Almadhoun en Vegter elk hun eigen soort van dichter. Almadhoun schrijft in een metrumloos poëtisch proza, een radicaal vrij vers dat zich afzet tegen de klassieke Arabische poëzievormen. Zijn volzinnen volgen associatieve paden in plaats van structurele.

Daarmee past hij in een rijtje van andere moderne Arabische dichters, voorgegaan door de Libanese Adonis. Almadhoun kruidt af met een vleugje wereldliteratuur. Want deze dichter heeft gelezen, en neemt zijn bagage vlot mee in zijn eigen werk.

Vegter kiest evenzo voor vrijheid, maar dan in afgemeten versregels. Net als Almadhoun kiest Vegter associatieve paden. Daarop hinkelt ze van de ene gedachte naar de volgende. Het spel lijkt onschuldig tot je als lezer uitkomt waar Vegter je wil hebben: met je neus op wat je liever wilde ontlopen.

Het pakhuis Ik hier jij daar misleidt. Hier staan niet zomaar twee dichters tegenover elkaar. Ze staan nààst elkaar, dienen elkaar van repliek en maken ruimte voor het vrachtgoed van de ander. Als lezer mag je, wanneer zo’n doos opengaat, even kijken. Ze kunnen ook weer dicht, maar ze gaan niet weg. Anne Vegter weet dat:

‘… ik droomde dat ik in een lade paste iemand schoof mij in schoof mij uit’

Ghayath Almadhoun en Anne Vegter: Ik hier jij daar, Jurgen Maas Amsterdam, 2017, 71 p. ISBN 9789491921346. Distributie: EPO

© 2024 | MappaLibri