De productieve Leo
Timmers is bijzonder gul in dit prentenboek en biedt ons een ongekende
beeldenrijkdom. De prenten zijn vol en gevarieerd. Zijn typische bolle vormen,
felle kleuren en visuele grapjes komen in deze rijkdom goed uit de verf, maar
bovenal verrast de afwisseling in beeldcompositie.
Zoals de titel meteen doet
vermoeden, is Meneer René geïnspireerd op het werk en de persoon van
René Margritte. Het begint al met een schilderij getiteld 'Dit is geen appel',
en eindigt met een schilderij van een roos. Verder treedt het onvermijdelijke
heertje met bolhoed en paraplu op, en zijn de wolkenpartijen verwant aan wat
Margritte vaak schilderde. Maar leven en werk van Margritte zijn maar het
beginpunt voor een verhaal dat een andere richting
uitgaat. Het prentenboek gaat zelfs tegen de visie van Margritte in, want
Timmers zinspeelt wel op een directe, zij het dan gefantaseerde band tussen
schilderij en werkelijkheid. Zo wordt Meneer René een wat dubbelzinnige
introductie tot het werk van Margritte. We moeten het prentenboek dan ook
vooral beschouwen als een hommage van Timmers aan een bewonderd voorbeeld.
'Meneer René
kan zo goed schilderen dat het net echt lijkt', maar hij verdient er geen
stuiver mee. Het hondje, uitgedost in een clichématige schildersoutfit
(alpinopet, gestreepte trui, sjofel jasje), zit er met zijn wonderlijk mobiel
schilderhuisje maar triestig bij op de overvolle markt waar vooral het
groentenkraam van Roos veel klanten trekt. René wenst dat zijn geschilderde
appel werkelijkheid zou worden opdat hij tenminste zijn honger zou kunnen
stillen. En daar verschijnt dat Margritte-heertje die René de magie verleent al
zijn schilderijen om te toveren tot ware dingen. René schildert eerst wat te
eten, maar zijn verlangens worden al vlug groter: auto's, reizen, een boot, een
zeppelin, een landhuis etc. Al deze zaken vervelen echter snel. Wanneer Roos
een schilderij komt kopen en René er geen meer kan aanbieden, verlangt hij weer
een echte schilder te worden. Hij verft het heertje tevoorschijn, laat de magie
ongedaan maken en neemt zijn oude werk terug op, ditmaal met meer succes.
Wees tevreden
met wie je bent? Dit nogal makke verhaal behelst een weinig originele plot en
boodschap. Maar de fantastische, gevarieerde prenten compenseren deze gebreken
volledig. Tegenover grote, overvolle prenten van de markt, de haven of Renés
landhuis staan soberder beelden van René aan zijn schildersezel. Er is een
dubbele pagina vol luxevoorwerpen die leest als een catalogus. Op de volgende
dubbele prent van Renés landhuis is het leuk om al die voorwerpen terug te
vinden. De episode met Roos wordt min of meer vormgegeven als een stripverhaal.
Het vergaren van rijkdom wordt visueel weergegeven als een opeenstapeling in
verticale (een dessertenberg, een toren van canvassen) of horizontale (die
catalogus en het uitgestrekte landgoed) zin. Maar wanneer René terugkeert naar
de 'werkelijkheid', stort die opeengestapelde rijkdom in tot een warrige hoop
van schilderijen. Beeldenrijkdom vind je verder in het subverhaaltje van twee
roodborstjes (hun simpele liefdesgeluk contrasteert met Renés lege zucht naar
luxe), en de rommel van groenten, eten en schildersgerief die over alle prenten
uitgestrooid wordt. Met het vormgeven van achterplat en rug als het houten
frame van een canvas is dit prentenboek visueel helemaal af.
Leo Timmers: Meneer René, Querido, Amsterdam 2010, 32
p. : ill. ISBN 9789045120393. Distributie L&M Books
Oorspronkelijk verschenen in De
Leeswelp 2010
© 2023 | MappaLibri