Meneer René

De productieve Leo Timmers is bijzonder gul in dit prentenboek en biedt ons een ongekende beeldenrijkdom. De prenten zijn vol en gevarieerd. Zijn typische bolle vormen, felle kleuren en visuele grapjes komen in deze rijkdom goed uit de verf, maar bovenal verrast de afwisseling in beeldcompositie.
 
Zoals de titel meteen doet vermoeden, is Meneer René geïnspireerd op het werk en de persoon van René Margritte. Het begint al met een schilderij getiteld 'Dit is geen appel', en eindigt met een schilderij van een roos. Verder treedt het onvermijdelijke heertje met bolhoed en paraplu op, en zijn de wolkenpartijen verwant aan wat Margritte vaak schilderde. Maar leven en werk van Margritte zijn maar het beginpunt voor een verhaal dat een andere richting uitgaat. Het prentenboek gaat zelfs tegen de visie van Margritte in, want Timmers zinspeelt wel op een directe, zij het dan gefantaseerde band tussen schilderij en werkelijkheid. Zo wordt Meneer René een wat dubbelzinnige introductie tot het werk van Margritte. We moeten het prentenboek dan ook vooral beschouwen als een hommage van Timmers aan een bewonderd voorbeeld.
 
'Meneer René kan zo goed schilderen dat het net echt lijkt', maar hij verdient er geen stuiver mee. Het hondje, uitgedost in een clichématige schildersoutfit (alpinopet, gestreepte trui, sjofel jasje), zit er met zijn wonderlijk mobiel schilderhuisje maar triestig bij op de overvolle markt waar vooral het groentenkraam van Roos veel klanten trekt. René wenst dat zijn geschilderde appel werkelijkheid zou worden opdat hij tenminste zijn honger zou kunnen stillen. En daar verschijnt dat Margritte-heertje die René de magie verleent al zijn schilderijen om te toveren tot ware dingen. René schildert eerst wat te eten, maar zijn verlangens worden al vlug groter: auto's, reizen, een boot, een zeppelin, een landhuis etc. Al deze zaken vervelen echter snel. Wanneer Roos een schilderij komt kopen en René er geen meer kan aanbieden, verlangt hij weer een echte schilder te worden. Hij verft het heertje tevoorschijn, laat de magie ongedaan maken en neemt zijn oude werk terug op, ditmaal met meer succes.
 
Wees tevreden met wie je bent? Dit nogal makke verhaal behelst een weinig originele plot en boodschap. Maar de fantastische, gevarieerde prenten compenseren deze gebreken volledig. Tegenover grote, overvolle prenten van de markt, de haven of Renés landhuis staan soberder beelden van René aan zijn schildersezel. Er is een dubbele pagina vol luxevoorwerpen die leest als een catalogus. Op de volgende dubbele prent van Renés landhuis is het leuk om al die voorwerpen terug te vinden. De episode met Roos wordt min of meer vormgegeven als een stripverhaal. Het vergaren van rijkdom wordt visueel weergegeven als een opeenstapeling in verticale (een dessertenberg, een toren van canvassen) of horizontale (die catalogus en het uitgestrekte landgoed) zin. Maar wanneer René terugkeert naar de 'werkelijkheid', stort die opeengestapelde rijkdom in tot een warrige hoop van schilderijen. Beeldenrijkdom vind je verder in het subverhaaltje van twee roodborstjes (hun simpele liefdesgeluk contrasteert met Renés lege zucht naar luxe), en de rommel van groenten, eten en schildersgerief die over alle prenten uitgestrooid wordt. Met het vormgeven van achterplat en rug als het houten frame van een canvas is dit prentenboek visueel helemaal af.
 
Leo Timmers: Meneer René, Querido, Amsterdam 2010, 32 p. : ill. ISBN 9789045120393. Distributie L&M Books
 
Oorspronkelijk verschenen in De Leeswelp 2010 

© 2024 | MappaLibri