Oorlog
is een belangrijk thema binnen de Amerikaanse literatuur van de Amerikaanse
Burgeroorlog over de twee Wereldoorlogen tot onder meer Korea, Vietnam,
Afghanistan, Irak en Syrië. De grote participatie van de Amerikaanse
dienstplichtigen en vrijwillgers in deze conflicten maken dat een belangrijk
aandeel schrijvers over deze onderwerpen veteranen of journalisten zijn die effectief
het conflict van nabij meegemaakt hebben. Maar ook zonder ervaring uit eerste
hand heeft het belang van oorlog als onderdeel van de Amerikaanse politieke
geschiedenis zijn stempel gedrukt op de Amerikaanse literatuur.
Binnen
de recente shortlists van de National Book Award (2012, 2014 en 2016) valt de aanwezigheid
op van de oorlogsveteranen Elliot Ackerman (Dark at the Crossing), Phil Klay (Laureaat
2014 met Redeployment - Oorlogsverhalen) en Kevin Powers (The Yellow Birds - De
gele vogels). Met werk die de oorlogen van Afghanistan, Irak en Syrië centraal
stellen, geven ze dit thema extra gewicht binnen de National Book Award. Ook Ben
Fountain draagt als niet-veteraan zijn steentje bij met de satirische roman Billy
Lynn's Long Halftime Walk - Billy Lynn en hoe hij de rust overleefde.
Elliot
Ackerman (1980) had weinig zin om na zijn master studies in de administratie
van een bank of advocatenkantoor weg te kwijnen. Hij werd officier in de U.S.
Marine Corps van 2003 tot 2011 en werd in die periode vijf maal uitgestuurd
naar oorlogsgebied in Afghanistan en Irak. Ackerman werd onderscheiden met de Bronze
Star, Silver Star en Purple Heart. Na zijn militaire carrière verhuisde hij met
zijn gezin naar Istanbul, waar hij actief was als oorlogsjounalist.
Intussen
profileert Ackerman zich als een van de belangrijkste veteraan-fictieschrijvers
van zijn generatie. Hij debuteerde met Green
on Blue (2015), haalde de National Book Award Shortlist 2017 met Dark at the Crossing (2017) en
publiceerde vorig jaar zijn derde roman Waiting
vor Eden (2018). Hij wordt wel eens geprofileerd als de nieuwe Ernest Hemingway:
‘Like
all novels written in skilled, unadorned prose about men and women of action,
this novel will probably be compared to Hemingway’s work. In this case,
however, the comparison seems unusually apt…Elliot Ackerman has done something
brave as a writer and even braver as a soldier: He has touched, for real, the
culture and soul of his enemy’. (New York Times Book Review)
In
Green on Blue volgen we het
gezichtspunt van de jonge Afghaan Aziz die ingelijfd wordt in een door
Amerikanen gefinancieerde militia. Hij kan daarmee zijn gewonde broer redden,
maar wordt verscheurd door morele dilemma’s ten aanzien van zijn land en zijn
familie. In Waiting for Eden staat de
Irak-veteraan Edebn centraal die een vegetatief leven leidt in een
brandwondencentrum. Zijn in dezelfde explosie gesneuvelde vriend treedt op als
vertelinstantie tot er plots weer beweging komt in het brein van Eden.
Dark at the Crossing blijft tot nader order het visitekaartje van Ackerman.
Haris Abadi werkte als tolk voor de Amerikanen tijdens de Irak-oorlog. Als dank
voor bewezen diensten kregen hij en zijn zus de Amerikaanse nationaliteit. Maar
Abadi vindt geen rust in Michigan en besluit om in Syrië te vechten tegen het
Assad-regime. Hij raakt niet verder dan de Turkse grens, zonder geld of
reispas. Het Syrische vluchtelingenkoppel Amir en Daphne geeft hem onderdak. Er
groeit een wederzijdse band met Daphne die hem wil vergezellen om haar verloren
dochter terug te vinden in Aleppo.
Schrijnende
oorlogssituaties die bepalend zijn voor de levens van zowel de militairen als
de plaatselijke bevolking zijn een rode draad in het werk van Ackerman. Hij
zoomt in op het leven van de kleine mens die de oorlogsmachine ondergaat en op
eigen kracht zijn/haar leven opnieuw vorm moet geven.
Elliot Ackerman: Dark at the Crossing, Vintage Books, 2017, 237 p. ISBN 9781101971550. Distributie Penguin RandomHouse Benelux
© 2024 | MappaLibri