Aan haar debuutroman The
Song of Achilles (2011, Het lied van Achilles) schreef de
Amerikaanse Madeline Miller (1978) tien jaar, terwijl ze werkte als leerkracht
Latijn en Grieks. Deze hervertelling van Homerus’ Ilias focust
op de Trojaanse oorlog en de vermeende liefde tussen Achilles en Patroclus,
vanuit het standpunt van Patroclus. Achilles had zich teruggetrokken uit de
Trojaanse oorlog nadat koning Agamemnon zijn lievelingsslaaf Briseïs claimde.
Wanneer Hector Patroclus doodt, gooit Achilles zich opnieuw in de strijd tegen
de Trojanen. De roman werd bekroond met de Women’s Prize for Fiction 2012
(Orange Prize).
Zeven jaar later staat Madeline Miller opnieuw op de shortlist van Women’s
Prize for Fiction en neemt het onder meer op tegen Pat Barker, die met The
Silence of the Girls ook een hervertelling van de Ilias schreef, maar
vanuit het standpunt van Briseïs. Zelf brengt Miller met Circe (2018, Circe)
een nieuwe kijk op Homerus’ Odyssee vanuit het standpunt van
de nimf/tovenares Circe. Zowel Barker als Miller herschrijven patriarchale
klassiekers tot een feministisch boek vanuit het standpunt van een vrouw,
waarbij de klassieke mannelijke helden van hun voetstuk gehaald worden.
Circe wordt geboren als dochter van de zonnegod Helios en de waternimf Perseïs,
maar ze is een buitenbeentje, zonder goddelijke uitstraling. Ze wordt door haar
vader verstoten en zoekt uiteindelijk het gezelschap op van de gewone
stervelingen. Waar de goden hun talenten in de schoot geworpen krijgen, moeten
de mensen werken om hun vaardigheden te ontdekken en te ontwikkelen. Circe
ontdekt de hekserij en ontwikkelt zo een kracht die taboe is bij de goden.
Wanneer ze in naam van de liefde een vervloeking uitspreekt, wordt ze door Zeus
verbannen naar een onbewoond eiland. Daar verfijnt ze haar talent voor hekserij
en leidt een onafhankelijk bestaan. Haar zelfredzaamheid als vrouw, maakt dat
ze door de goddelijke en menselijke mannenwereld belaagd wordt. Ze gebruikt
hekserij om met toverdrank haar vijanden in beesten te transformeren, die gekweld
worden door hun eigen verstand. Maar vanuit moreel gezichtspunt evolueert Circe
gaandeweg naar een goede heks, een proces dat versterkt wordt door het kind dat
ze baart van Odysseus.
Dankzij Miller krijgt het oppervlakkige personage van Circe in de Odyssee een genuanceerde en sterke
uitwerking. Miller maakt gebruik van romantische verhaallijnen en geeft de
traditioneel afstandelijke goden menselijke karaktertrekken. Het is een hybride
verhaal waarin niet enkel Circe, maar ook de mens aangemoedigd wordt om niet
het voorbeeld van de goden te volgen, maar je door het eigen geweten en de
eigen verantwoordelijkheden te laten sturen.
Als Miller opnieuw wint, zou het de eerste keer zijn in de bijna 25 jaar
geschiedenis van de bekroning dat een auteur twee maal bekroond wordt.
Madeline Miller: Circe, Orlando Amsterdam, 2018, 384 p.
ISBN 9789492086822. Vertaling van Circe door Miebeth van Horn. Distributie
ElkeDag Boeken
Madeline Miller: Een lied voor Achilles, Orlando Amsterdam, 2019, 368 p. ISBN 9789493081222. Vertaling van The Song of Achilles door Robert Neugarten. Distributie
ElkeDag Boeken
© 2024 | MappaLibri