Vertaald proza
BOEKEN NR. 1, JANUARI 2024
Removed & part of the world: Sigrid Nunez' schrijverschap
door Kris van Zeghbroeck
'I became a writer not because I was seeking community but rather
because I thought it was something I could do alone. How lucky to have
discovered that writing books made the miraculous possible, to be removed from
the world, and to be a part of the world at the same time.' (The New York
Times)
Sigrid Nunez (1951) is geboren en getogen in New York. Met een Duitse moeder en
een Chinees-Panamese vader wordt ze doorgaans gerekend tot de
Aziatisch-Amerikaanse literatuur en wordt haar werk regelmatig opgenomen in
Aziatisch-Amerikaanse bloemlezingen. Nunez haalde een master aan Columbia
University (MFA), werkte voor The New York Review of Books en
doceerde aan een aantal universiteiten. Ze schrijft onder meer voor The
New York Times, The Paris Review, Harper's, McSweeney's en The
Believer.
Intussen heeft Nunez negen romans en een biografie van Susan Sontag (Sempre
Susan (2011, Sempre Susan ) op haar naam staan. Ze werkte
als jonge vrouw voor Sontag (1933-2004) en raakte bevriend met haar mentor.
Nunez had een tijd lang een relatie met Sontags zoon David Rieff en woonde
samen met moeder en zoon. Ondanks spanningen in haar relatie met Sontag, had ze
een grote bewondering voor deze feministische icoon, die haar werk en dat van
een aantal andere vrouwelijke schrijvers in de jaren vijftig en zestig
beïnvloedde.
Haar persoonlijke betrokkenheid bij de biografie van Sontag zorgde voor de
nodige persbelangstelling. Hoewel de romans van Nunez verschillende malen
bekroond werden met minder gekende prijzen, bleef ze een ondergewaardeerd
schrijver. Tot haar roman, The Friend (2018, De vriend),
laureaat werd van de National Book Award for
Fiction 2018. Al dan niet
toevallig bouwt dit werk fictioneel verder op het verlies van een levenslange
vriend en mentor, zij het een man, die zijn pupil een Deense dog nalaat.
Dieren spelen geen dominante rol in het eerder filosofisch georiënteerde oeuvre
van Nunez, maar ze laten wel een opvallende indruk na. Honden in de
debuutroman A Feather on the Breath of God (1995) en de
apocalyptische roman Salvation City (2010). Een ziekelijk
aapje geadopteerd door Leonard Woolf in de roman Mitz (1998)
en de kattenliefde van de dichter Joseph Brodsky in de biografie Sempre
Susan (The New York Times).
Met de twee laatste romans die in het zog van The Friend verschenen – What
are you going through (2020, Wat scheelt eraan) en The
Vulnerables (2023, De kwetsbaren) – krijgt de lezer, na de
‘bekroonde’ Deense dog, respectievelijk een kat en een papegaai voorgeschoteld.
Nunez werkt met deze dieren bewust een gevoel van warmte en humor in de hand.
Humor als een essentieel onderdeel van het leven dat in geen enkele roman mag
ontbreken.
Die rode draad in haar oeuvre lijkt sterker aanwezig in de laatste drie romans, ook omdat een dier telkens op de cover van de vertaling afgebeeld wordt. Gaandeweg groeide bij Nunez tevens het besef dat de drie boeken heel wat meer met elkaar gemeen hebben: ‘each had
the same voice, same unnamed narrator, same relationship to moving in and out
of story, into thought and anecdote’ (Los Angeles Times). In die zin vormen haar
laatste drie romans een soort trilogie.
Het hoofdpersonage van De vriend is schrijfster en houdt van
katten. Als studente had ze een relatie met haar mentor, een vrouwenloper. Toch
ontwikkelde ze een platonische relatie met hem, die haar in rouw stort na zijn
zelfmoord. Met zijn Deense dog deelt ze het overweldigende gevoel van verdriet
en gemis. Aanleiding voor een exploratie van de relaties tussen mens en dier.
In de ontroerende roman Wat scheelt eraan, vertelt een vrouw over
haar op de proef gestelde relatie met een oude studievriendin die in een New
Yorks ziekenhuis voor kanker behandeld wordt. Als de behandeling niet aanslaat,
vraagt ze haar om de praktische zaken rond haar levenseinde te regelen.
Schoorvoetend toont de vrouw zich bereid om het resterende leven van de
vriendin zo aangenaam mogelijk te maken.
Eenzaamheid, vriendschap en menselijkheid staan centraal in de
covid-roman De kwetsbaren. Tijdens de eerste coronagolf verblijft een vrouw
in een New Yorks appartement om een papegaai te verzorgen voor de afwezige
bewoners. Als een Gen Z student, die eerder voor de papegaai zorgde, zijn
toevlucht zoekt in het appartement, lopen de spanningen op. Uiteindelijk groeit
er tijdens de lockdown een begrijpende vriendschap tussen het ongewone trio.
Nunez praktiseert in zekere zin
‘the art of noticing’: een bij momenten haast anekdotisch aanvoelende blik op
de wereld, fragmenten schijnbaar uit de dagelijkse werkelijkheid gegrepen.
Daarbij heeft ze oog voor de mens, gebukt onder leven en dood, pijn en verlies.
Haar romans krijgen zo een bij memoires aanleunend karakter, terwijl de feiten
en gebeurtenissen totaal verzonnen zijn.
Niettemin was de Amerikaanse, autobiografische
auteur Vivian Gornick stellig ervan overtuigd dat Nunez effectief haar kleine
New Yorkse appartement met een grote Deense dog deelde… (The New York Times Magazine)
Sigrid Nunez: De kwetsbaren, Atlas/Contact Amsterdam, 2023, 215 p. ISBN 9789025475383.
Vertaling van The Vulnerables door Maaike Bijnsdorp en Lucie Schaap.
Distributie VBK België
Sigrid Nunez: Wat scheelt eraan, Atlas/Contact Amsterdam, 2020, 215 p.
ISBN 9789025459796. Vertaling van What Are You Going Through door Maaike
Bijnsdorp en Lucie Schaap. Distributie VBK België
Sigrid Nunez: Sempre Susan, Atlas/Contact
Amsterdam, 2020, 120 p. ISBN 9789025459666. Vertaling van Sempre Susan door
Maaike Bijnsdorp en Lucie Schaap. Distributie VBK België
Sigrid Nunez: De vriend, Atlas/Contact Amsterdam, 2019, 222 p. ISBN
9789025454814. Vertaling van The Friend door Maaike Bijnsdorp en Lucie Schaap.
Distributie VBK België
deze pagina printen of opslaan