Nederlands proza
BOEKEN NR. 5, MEI 2024
Toon Tellegen: Dora. Een liefdesgeschiedenis
door Erik De Smedt
Achter deze haast al te vertrouwde titel en genre-aanduiding gaat een
wonderlijk boek schuil. Het gebeuren lijkt nochtans uit niet meer dan enkele
banaliteiten te bestaan: de mannelijke ik-figuur krijgt het bezoek van zijn
buurman, die hem waarschuwt. Daarbij gaat een vaas met gladiolen aan scherven.
Zijn geliefde Dora komt met haar picknickmand binnen en gaat alleen naar het
strand. Voor het huis verwijt een dirigent zijn koor dat het maar niet de
juiste toon weet te treffen. Tellegen vertelt dit verhaaltje op wel vijftig
verschillende manieren -- niet in verschillende stijlen en taalregisters zoals
Raymond Queneau in zijn Stijloefeningen -- maar telkens in een andere
sfeer of gemoedstoestand: aardig, beroemd, eenzaam, gezellig, hooghartig,
lyrisch, onstuimig, saai, verdrietig, zenuwachtig en nog veel meer.
Telkens verschijnen
de gebeurtenissen in een ander licht. Na een tijd vraag je je zelfs af of de
genre-aanduiding wel klopt, maar het slot spreekt boekdelen. Toch is het
moeilijk om bij een eerste lectuur de indruk van eentonigheid van je af te zetten.
Tellegen blijft immers in vrij korte zinnen vertellen en stilistisch
effectbejag is hem vreemd. Het ware leesplezier begint pas als het boek uit is
en je diagonaal begint te lezen, verder- en terugbladert en passages
vergelijkt. Dan pas gaan de kleine verschillen spreken en word je aan het
denken gezet over de talrijke variaties in ons dagelijks gedrag, bepaald door
humeur en temperament. ‘Het lijkt wel alsof er altijd, altijd hindernissen
moeten zijn voor men het over de liefde mag hebben’. Wat een banaal boekje
leek, wordt haast zo onuitputtelijk als de liefde.
Toon Tellegen: Dora. Een liefdesgeschiedenis, Querido, Amsterdam 2024, 206
p. ISBN 9789021489582. Distributie L&M Books
deze pagina printen of opslaan