Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 5, MEI 2025

Joost Oosterwijk: De kattengeest

door Saskia de Bodt

5+ - Een reusachtige witte kat, bijna doorzichtig zoals een ijssculptuur, staart je aan vanaf het omslag. Ze zit midden op een stoep in een onbestemde, grijze straat. Het regent. Om haar heen lopen donkergrijze figuren, in alle leeftijden. Met hoeden en petten. Als je goed kijkt zie je dat ze tassen dragen, paraplu’s en iemand met een grijze knot (alles is grijs) loopt zelfs naar een mobieltje te kijken. Niemand lijkt de kat te zien, die daar enigszins misplaatst tussen hen in torent, met haar lange staart sierlijk op de grond gekruld. De blik van de kat intrigeert. Ze lijkt diep in gedachten, haar zwarte ogen kijken in de verte. Ze ziet er ijzig uit, maar haar blik heeft iets weerloos en onaantastbaars en spreekt de kattenliefhebber direct tot de ziel.
 
Op elke nieuwe bladzijde zit ze daar, die enorme witte kat. Ze ziet er verschrikkelijk aaibaar uit, maar dat is ze niet. De tekstregels zijn een beetje onduidelijk en zetten je op het verkeerde been. ‘Niemand wist waar ze vandaan kwamen’, staat er in algemene zin, ‘de geesten die plotseling in de stad verschenen’. ‘Ze zwierven door de straten, maar wat ze zochten wisten de mensen niet’. Toch zie je aanvankelijk alleen maar één kattengeest en over de grote witte duiven op de schutbladen gaat het nergens in het boek.
 
Dan komt de kleine Anna, met zwarte krullen en een gele trui. De entourage om Anna en de kat heen (de auto’s de flatgebouwen, de metro) blijft hoofdzakelijk grijs-blauw en onbestemd, een verademing in de wereld van het doorgaans schreeuwerige prentenboek. Het zijn prachtige, breed opgevatte tekeningen en vooral erg mooie composities.  
 
Maar die tekst…! Zo zorgvuldig als het beeld is gecomponeerd, zo plat is de tekst. Waarom is het toch zo moeilijk om beeld en tekst op gelijk niveau te krijgen? Dit boek gaat over empathie, angst voor het onbekende, vriendschap, afscheid. Je ziet het allemaal. Bij zulke goede tekeningen als die in De Kattengeest hoef je eigenlijk niet veel expliciet te zeggen. Dat worden al gauw van die platitudes als ‘Ben je de weg kwijt, vroeg Anna’. En de laatste zin: ‘Ze was blij dat ze nu de weg wist’. Oh, had Joost Oosterwijk maar wat woorden weg gelaten! Of had hij er maar een dichter bij gehaald, bij dit geweldige boek dat naar meer smaakt.
 
Joost Oosterwijk: De kattengeest, Querido, Amsterdam 2025, 36 p. : ill. ISBN 9789045130583. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan